Özet:

İnsan, aile başta olmak üzere yakın çevreden uzak çevreye doğru yayılan kimlikler bütünü ve kimlikler karmaşası içinde var olur. Kimlik kazanma çabası, bireyin kendi yaşamı ve yaşadığı çevre ile yakından ilintilidir. Her birey, doğumundan itibaren kendini tanımaya başladığı sürece kadar anadili, din, gelenekler, ekonomik durum, coğrafik bölge/ vatan, ırk vb. özelliklerin içerisindedir. Tekil bir varlık olarak kendini sorgulayan ve varlığını bu sorgulamaya ilişkin konumlama içerisinde değerlendiren birey, ben ve ötekiler ayrımının belirlediği bu tanımlama girişimi içerisinde ben’liğini algılar. Soyut kişilerin somut belgeleri olarak da düşünülen bu kimlik kazanımı, bireyselden toplumsala doğru giden süreçtir. Bu durum, ben’in kim olduğu sorusunun tekilden başlayarak çoğul’a yani biz’e doğru gidiş sürecidir. Milli kimlik, bireysel kendi’yi oluşturan unsurlar üzerinden tarihi bir toprak/ülke ya da yurt; ortak mitler ve tarihi bellek; ortak bir kitlesel kamu kültürü; topluluğun bütün fertleri için geçerli ortak yasal hak ve görevler; topluluk fertlerinin ülke üzerinde serbest hareket imkânına sahip oldukları ortak bir ekonomi olmak üzere 5 kategoride sorgulanır: Milletin kan hafızasında, özünde var olan tinsel değerler, kendine dönüş ile mümkün olduğuna ve kendini tanımakla milli bilincin uyanacağı gerçeğine inanan Bahtiyar Vahapzade, odlar diyarının ateşin kimliği ve sesidir. Kavram olarak kimlik, kolektif aidiyetlerden başka, arzularımız, hayallerimiz, kendimizi tasavvur etme, yaşama ilişki kurma-tanınma biçimimiz gibi hayattaki duruş yerimizi bildiren niteliklerin toplamını ifade eder. Bildiride, Bahtiyar Vahapzade’nin anlam dünyası, oluşturmaya çalıştığı milli kimlik inşası, şiirlerinin anlam katmanlarıyla açıklanacaktır.

Anahtar Kelimeler: