Özet:

Sözlük-kullanıcı ilişkisine odaklanan araştırmalar, gönümüzde sözlük biliminin önemli bir kolu haline gelmiştir. Bu araştırmalarda genellikle iki temel probleme odaklanılmaktadır: kullanıcıların ihtiyacını belirleyerek doğru sözlüklerin hazırlanması ve eserlerin niteliklerini belirleyerek kullanıcıların davranışlarını doğru sözlüklere yönlendirmek. Bu araştırma, daha çok ilk grup ile ilgilidir. Amaç, Türkçeyi yabancı bir dil olarak öğrenenlerin sözlük ihtiyacını karşılayabilecek eserlerin üretilmesine rehberlik bilgisi sunmaktır. Bunun için doküman analizi yoluyla başka dillerin yabancılara öğretiminde kullanılan sözlüklerin biçimleri, bu sözlüklerin verimliliği ile ilgili araştırmalar, elde edilen sonuçlar ve öneriler incelenerek “Türkçeyi yabancı bir dil olarak öğrenenlerin sözlük ihtiyacını karşılayabilecek eserler (parçacıl yapı açısından) nasıl olmalıdır?” sorusu cevaplanmaya çalışılmıştır.Araştırma neticesinde ikinci dil öğretiminde tek dilli, iki dilli, yarı iki dilli ve iki dillileştirilmiş sözlüklerin kullanıldığı görülmüştür. Ancak bu sözlüklerin arasında iki dillileştirilmiş sözlüklerin diğerlerinden daha faydalı olduğu sonucuna varılmıştır. İki dillileştirilmiş sözlükler, tek dilli ve iki dilli sözlükleri bir sözlükte birleştiren ve her iki türün en iyi özelliklerini bir araya getiren özel bir karışımı kullanıcılara sunarlar. Bu sözlükler, içerdikleri her iki türün avantajlarını barındırdığından son yıllarda ikinci dil eğitiminde oldukça yaygın biçimde kullanılmaktadır. Günümüzde pek çok dilin iki dillileştirilmiş sözlüğü bulunmaktadır. Türkçenin de diğer dünya dilleri ile ikinci dil eğitimi alanında rekabet edebilmesi için acilen iki dillileştirilmiş sözlükleri üretilmelidir.

Anahtar Kelimeler: