Özet:

Akdeniz dünyasını yüzyıllar boyunca yönetmeyi başaran Romalılar bunu güçlü bir orduya sahip olmaları sayesinde başarmıştır. Bu başarının temelinde ise ordunun iyi bir biçimde düzenlenmiş olması gelmektedir. Bu düzenlemelerde her ayrıntı planlanmış, ordudan emekli olan askerlerin durumu bile düşünülmüştür. Roma ordusunda ki askerlerin sayısının yüzbinleri bulmasıyla ortaya çıkan sorunlar için yapılan düzenlemelerden biri emeklilik sisteminin getirilmesiydi. Marius döneminde yapılan düzenleme ile birlikte emekli askerlere bazı haklar verilmiştir. Bu haklar içerisinde emekli askerlerin ‘‘Veteran’’ unvanı almasıyla ordudan bağlantılarını bırakmayarak eğitmen ve yönetici olarak görevler alması gelmektedir. Cumhuriyet döneminde başlayan düzenlemeler imparatorluk döneminde devam etmiştir. Augustus’tan Hadrianus’a kadar geçen süre içerisinde Veteran’lardan oluşan koloniler kurularak Roma hegemonyası yaygınlaştırılmıştır. Ayrıca bu düzenleme ile birlikte Veteranlar’ın finanse edilmesi sağlanmıştır. Sadakatlerinden şüphe edilmeyen bu emekli askerler hayatları boyunca Roma’ya hizmet etmeyi sürdürmüştür. Bu çalışma, Roma askeri sistemindeki emeklilik yapısını açıklayarak emekli olan askerlerin yaşamlarını iskân edildikleri kolonilerde nasıl sürdürdüklerini ortaya koymayı amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler: