Abstract:

  Günümüzde ders kitapları öğrencilerin öğrenme sürecinde sıkça kullandıkları kaynakların başında gelmektedir. Bu açıdan ders kitaplarının kullanım yoğunluğu göz önünde bulundurulduğunda ister istemez etkililiği araştırılmaya değer bir konudur. Bu araştırmada ortaokul öğrencilerinin deneyimlerine dayanarak sosyal bilgiler ders kitaplarıyla ilgili bazı noktalardaki beklenen etkisi ele alınmıştır. Bir ders kitabı çok yönlü özellikleri olan bir kaynaktır. Bu çalışmada ise sosyal bilgiler ders kitaplarının kapak tasarımı, bireysel kullanım özelliği, içeriğinin transfer edilebilmesi, araştırmaya yönlendirmesi ve multidisipliner yapısına yönelik etkileri, öğrenci görüşlerine dayanılarak ortaya konulmuştur. Bu çalışma nicel araştırma yöntemine uygun tarama deseni ile yürütülmüştür. Adıyaman ilindeki merkez ortaokullarında öğrenim gören 5. 6. ve 7. sınıf öğrencilerinden 837’si ile anket yoluyla veriler toplanmıştır. Elde edilen veriler sınıf seviyesi, cinsiyet vb. değişkenlerle karşılaştırılarak yorumlanmıştır. Veriler frekans ve yüzdelik hesaplamalar kullanılarak analiz edilmiş ve tablolar halinde gösterilmiştir. Çalışmanın bulgularına göre öğrencilerin, sosyal bilgiler dersinin içeriğiyle ilgili karşı karşıya kaldıkları bilgi kaynakları içerisinde (öğretmen, ders kitabı, internet, gazete, arkadaş, aile, televizyon, sınavlara yönelik kitaplar) ders kitabındaki bilgileri güvenilir buldukları anlaşılmıştır. Ayrıca öğrenci görüşlerine göre ders kitaplarının öğrenciler tarafından kendi başlarına kullanma açısından yeterli olmadığı ortaya konulmuştur. Sosyal bilgiler dersini alan öğrencilerin çoğunluğu dersin tarih ve coğrafya dersleri şeklinde ayrılmasına ise sıcak bakmamışlardır.                                                                               

Keywords: