Özet:

Ahmet Tevfik Paşa (Okday), Osmanlı Devleti’nde sefaret kâtipliği, ortaelçilik, büyükelçilik, hariciye nazırlığı ve sadrazamlık gibi önemli görevler almış bir devlet adamıdır. Bilindiği gibi, Birinci Dünya Savaşı sonrasında savaşan devletler arasında barış antlaşmaları imzalanmıştı. Osmanlı Devleti’de savaştan yenik çıkmış ve İtilâf Devletleri ile Sevr Barış Antlaşmasını imzalamıştı. Başta İngiltere olmak üzere İtilâf Devletlerinin bundan sonraki hedefleri bu antlaşmayı uygulamaya geçirmekti. Osmanlı Devleti için oldukça ağır şartlar taşıyan bu antlaşmaya tepki olarak Mustafa Kemal Paşa’nın önderliğinde başlayan Millî Mücadele hareketi gün geçtikçe kuvvetlendi. Nitekim Türk Ordusu Yunanlılara karşı ilk zaferini I. İnönü’de (6-11 Ocak 1921) kazandı. Bunun üzerine İtilâf Devletleri İstanbul hükümeti ve zaferin asıl sahibi olan Ankara hükümetini Londra Konferansı’na (21 Şubat-12 Mart 1921) davet ettiler. Başta İngiltere olmak üzere bu devletlerin amacı, her iki hükümet arasında var olan fikir ayrılığından faydalanmak ve Sevr Antlaşması’nda birtakım ufak değişiklikler yaparak antlaşmayı Türklere kabul ettirmekti. Bu çalışmada, İstanbul hükümeti adına Londra Konferansı’na başdelege olarak katılan Sadrazam Ahmet Tevfik Paşa’nın konferans görüşmelerindeki genel tutumu ve sözü Ankara heyetine bırakarak İtilâf Devletlerinin yukarıda bahsettiğimiz oyununu altüst edişinin basın ve siyasi çevrelerdeki yankıları ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler: