Özet:

Avrupa’da modern dünyayı doğuran düşünsel, toplumsal ve politik değişimleri açıklayan “modernite”yi esas almak, önce Osmanlı ardından Cumhuriyet dönemi Türkiye’sinde zamanla biçimsel bir “benzeme”, “gibi olma” olarak algılanmış, önce “Batılılaşma” sonra “modernleşme” şeklinde formüle edilmiştir. 19. yüzyılda gelişip 20. yüzyılda kurumsallaşan Batılı anlayıştaki sanatta, özellikle de resim sanatında ise toplumsal dönüşümün karakteri rahatlıkla izlenebilmektedir. Öte yandan Tanzimat sonrası Türk edebiyatının yine Batılı bir formu olarak roman türü de dönemin anlayışının izlenebildiği bir alandır. Örneğin Kemalist Cumhuriyet’in ideologlarından Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun Ankara romanı, erken Cumhuriyet yılları başkentinin yaşam tarzını hikâye etmesiyle önemlidir. Bu çalışmada, yazılı ve görsel imge üretmenin iki önemli alanı resim ile edebiyat ilişkisinden faydalanarak, Ankara romanı örneği ile dönemin ressamlarının eserleri araştırılacak, değer yargılarıyla yüklü “medenileşme” kavramı, önerilen “imge çözümlemesi yöntemi” ile tartışılacaktır.

Anahtar Kelimeler: