Özet:

Şüphe doğası gereği, insanın yine doğasıyla ilişkilendirdiğimiz “düşünce” ve “inanç” zemininde varlık gösterir. Dolayısıyla problem olarak ele aldığımız “şüphe”, insan için düşünme ve inanma eylemlerinde pratik bir olgu olarak varlığını hissettirdiği gibi, teorik planda da hem din hem de felsefe için ağırlıklı bir öneme sahiptir. Bu çalışmamızda, din ve felsefeyi insan idrakinin imkânları, düşünce/bilgi ve inanç/ iman olgularını ise hem bu imkânın tezahürleri hem de şüphenin varlık gösterdiği alanlar olmaları yönüyle öne çıkardık. Aynı zamanda şüpheyi, sözü edilen alanlardaki tüm tezahürleriyle değil, Tanrı’nın idrak edilmesi (varlığının bilinmesi ve tasdiki) bağlamıyla sınırlandırarak konu edindik. Düşünce ve inancı, “bilgi-şüphe” ve “iman-şüphe” ilişkisi üzerinden ele almamız, onları, insanı Tanrı’ya yönelten iki eğilim olarak görmemizle de uyum arz eder. Bu arada, ifade etmek isteriz ki problemi anlamaya ve anlamlandırmaya katkı verecek olması açısından ele alınması kaçınılmaz olan kavramsal çerçevenin adeta omurgasını oluşturduğu bu çalışmamız, Tanrı’yı idrak imkânı bağlamında şüphenin varlık imkânı probleminin sorgulanmasına dair hazırladığımız iki ayrı çalışmaya da alt yapı oluşturmaktadır

Anahtar Kelimeler: