Özet:

    İslam hukukunda yaptırımı naslarla belirlenmiş altı suç tipi vardır. Bunlardan kişilere karşı işlenen kasten öldürme ve yaralama suçlarında kısas cezası verilebilmesi için kısas talebi olmalıdır. Bu talepten önce veya sonra (infazın tamamlanmasına kadar) uzlaşma ve kısas talebinden vazgeçilmesi halinde kısas cezası düşer.     Hem topluma hem de kişilere karşı işlenen ancak kişi haklarının baskın olduğu suç tipleri olan kazif ve hırsızlık suçlarının takibi de şikayete bağlıdır. Bu suçlarda uzlaşma/şikayetten vazgeçme hükmün verilmesine kadar mümkündür ve asli cezayı düşürür. Topluma karşı işlenen hırabe ve zina suçlarında resen takibat yapılır ve uzlaşmanın asli cezanın verilmesine etkisi olmaz. Tazir suçlarından devlete yönelik olan ridde ve bağy suçları ile kamu sağlığına yönelik olan şürb suçunda da takibat resen yapılır ve uzlaşma düşünülemez. Kişilere karşı işlenen çocuk düşürme, taksirle öldürme ve taksirle yaralamada takibat şikayete bağlıdır, uzlaşma cezayı düşürebilir. Osmanlı ceza muhakemesinde İslam hukukunun esaslarına bağlı kalınmış, uzlaşma kapsamındaki suçların çoğu uzlaşma ile sonuçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler: