Özet:

Bu çalışmada meta-analiz alanyazınında kullanılan istatistiksel modeller incelenmiştir. Özellikle alanyazında karşılaşılan bağımlılık problemini çözmek için önerilen yöntemlerden birisi olan çok düzeyli meta-analiz modellerinin tanıtılması amaçlanmıştır. Çalışmada ilk olarak geleneksel meta-analiz modellerinin nasıl yapıldığından, daha sonra meta-analizde kullanılan yeni yaklaşımlardan ve çok düzeyli meta-analiz modellerinden bahsedilmiştir. Bu çalışmada daha önce geleneksel meta-analiz modelleriyle analiz edilmiş bir meta-analiz verisi geleneksel, iki düzeyli ve üç düzeyli meta-analiz modelleri ile analiz edilmiştir. Kullanılan veri özel eğitimde sıklıkla çalışılan yaratıcılık yapısı ile psikolojik bir rahatsızlık olan psikotisizm arasındaki ilişkiyi içeren çalışmalardan elde edilen etki büyüklüklerini içermektedir. Yapılan üç farklı analizde iki düzeyli meta-analiz sonuçlarının geleneksel (rastgele etkiler modeli) meta-analiz sonuçlarıyla aynı olduğu görülmüş buna ek olarak iki düzeyli modellerin üç düzeye genişletilerek bağımlılık problemini çözmek için nasıl kullanılacağı belirtilmiştir. Çalışmada Türkiye’deki araştırmacılar için meta-analiz alanyazınında geliştirilen bu yeni yöntemler hakkında bilgiler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: