Özet:

Birçok tarihî ve doğal güzelliğe sahip olan İstanbul, yüzyıllar boyunca Osmanlı Devleti’ne başkentlik yapmış bir şehirdir. Bu kadim şehir, tarih içerisinde farklı medeniyetlere de ev sahipliği yapmıştır. İstanbul sahip olduğu değerleriyle dün olduğu gibi bugün de birçok şair ve yazara ilham kaynağı olmuştur. İstanbul’u farklı mekânlarıyla şiirlerinde işleyenlerden biri de Lale Devri şairi Nedim’dir. Meşhur İstanbul Kasidesi’nde bu şehre methiyeler dizen şair, İstanbul’un tek bir taşını bütün Acem mülküyle aynı kıymette görür. Nedim’in İstanbul’a dair övgü dolu ifadeleri bu şiirle sınırlı olmayıp muhtelif şiirlerinin mısra aralarında da zikredilmiştir. Nedim Divanı’nda İstanbul değişik semtleriyle anılırken şairin zikrettiği en önemli mekânlardan biri de Sadabad’dır. Özellikle Lale Devri’nde halk için bir cazibe merkezi olan Sadabad bütün güzelliğiyle Nedim’in şiirlerine yansır. Bu bağlamda Nedim’in Sadabad’ı anlattığı “Gidelim serv-i revânım yürü Sadâbâd’a” nakaratlı şarkı dikkate değerdir. Zikredilen şarkı, son dönem Türk edebiyatının önemli simalarından biri olan Sezai Karakoç için ilham kaynağı olmuştur. Karakoç’un “İstanbul’un Hazan Gazeli” başlıklı şiirindeki düşünceler Nedim’in bahsi geçen şiirindeki düşüncelere yazılmış bir itiraz niteliğindedir. Bu itiraz, gelenek ve köklerden kopmaya, toplumsal yozlaşmaya bir nevi başkaldırı niteliğindedir. Bu çalışmada bahsi geçen iki şairin şiirlerinden hareketle aralarındaki zihniyet farkı tartışılmıştır. 

Anahtar Kelimeler: