Özet:

Son dönemde Türkiye’de siyasal sistemin yeniden inşasına dair yapılan tartışmalarda ağırlıklı olarak ön plana çıkartılan vurgulardan birisi mevcut belediyecilik sisteminde hükümet modelleri bakımından başkanlık sisteminin uygulandığına dair iddiadır. Bu çalışmanın amacı Türk Belediyeciliği’nin yönetsel yapısını hükümet modelleri açısından kıyaslamalı incelemek ve demokratik yönetim kurgusunun daha güçlü inşası için bir model önerisi geliştirmektir. Çalışmanın kapsamını Türk Belediyecilik Sistemi’nde halen uygulanmakta olan  yönetsel yapı oluşturmaktadır. Türkiye’de gerek akademi camiasında, gerekse siyaset ve bürokrasi camiasında belediyelerin yönetsel yapısında uygulanan modelin başkanlık sistemi ya da güçlü başkanlık sistemi olduğuna dair genel bir kanı bulunsa da, bu uygulamanın  ne kadar demokratik ve katılımcı olduğu konusu pek tartışılmamaktadır. Başkanlık sistemi, yarı başkanlık sistemi ve parlamenter sistem ile Türk Belediyecilik Sistemi’nde uygulanan yönetsel yapı kıyaslamalı değerlendirildiğinde, sistemin aslında tek başına hiç bir hükümet modeli ile bir bütün halinde uyuşmadığı gibi mevcut yapının demokratik yönetim kurgusunu çok da öncelemediği söylenebilir. Bu düzlemde yöntem olarak içerik analizi ve arşiv araştırması yöntemleri kullanılarak yapılan çalışmada Türk Belediyecilik Sistemi’ndeki yönetsel yapının başkanlık ya da güçlü başkanlık sistemine dayanmadığı, fakat mevcut uygulamanın başkanlık sistemi ile parlamenter sistemin belli yönleri ile ağır bastığı bir sentez şeklinde yapılandırıldığı sonucuna varılmakla birlikte organlar arası yetki-görev paylaşımının biraz farklılaştırılarak yapılandırılması halinde demokratik yönetim olgusunun daha da güçleneceği sonucuna varılmıştır. Bu bağlamda yönetsel yapının daha demokratik ve katılımcı bir boyut kazanabilmesi için organlar arası görev, yetki paylaşımı üzerinden yeni bir model önerisi geliştirilmiştir.  

Anahtar Kelimeler: