Atıf Sayısı
1
Görüntüleme
92
İndirme
49
Mu’tezile mezhebi İslâm düşünce tarihinin en önemli fikir hareketlerinden biri olup İslâm düşüncesinde derin izler bırakan bir mezheptir. Ortaya çıktığı dönemden itibaren mezhebin ileri gelenleri, İslâm’da akılcı düşünceyi temsil etmiş, ortaya koydukları fikirlerle hem kendi dönemlerinde hem de sonraki dönemlerde ciddi etkiler bırakmışlardır. Mu’tezile, temel ilkelerini “usul-î hamse/beş esas” şeklinde tespit eden, kelâmî, felsefi meseleler üzerinde yoğunlaşan ve bu meselelerin çözümlenmesinde ortaya koyduğu akılcı tavırla dikkat çeken bir mezheptir. Bünyesinde farklı fikirlere sahip birçok renkli sima barındıran Mu’tezile, genelde Basra ve Bağdat ekolleri adı altında ikiye ayrılır. İ’tizâl fikri ilk olarak Basra’da ortaya çıkmasına rağmen zamanla Bişr b. Mu’temir (ö. 210/825) tarafından Bağdat’a taşınmış ve Bağdat ekolü oluşturulmuştur. Mu’tezile’nin tarihinde en önemli dönem ve kırılma noktası kuşkusuz Mihne olaylarıdır. Mihne olayları ile ilgili genel kanaat, Mu’tezile’nin bu süreçte aktif rol aldığı şeklindedir. Elbette bu, aydınlatılması gereken bir düşüncedir. Aslında Mihne sürecinin başlamasında ve sürdürülmesinde aktif rol alanlar Mu’tezile’nin Bağdat ekolüne bağlı âlimlerdir. Ayrıca Bağdat ekolünden kimileri ise siyasetten uzak durulması gerektiği fikrindedirler. Basra ekolünden bir takım simalar da o dönemde saray çevresi ile içli dışlı olmuşlarsa da Mihne sürecinde bunların herhangi bir etki ve katkılarından söz edilemez. Her ne kadar Halife Mütevekkil ve sonraki dönemlerde Mihne uygulamalarının faturası hep Mu’tezile’ye çıkarılmışsa da bu tarihi gerçeklerle tam olarak bağdaşmayan bir düşüncedir. Tüm bunlar dikkate alındığında Mihne sürecinde hem Basra hem de Bağdat ekollerinin Mihne uygulamaları, siyasetle münasebetleri ve imâmet konularından birbirilerinden farklı düşündükleri ve takındıkları tavırların da farklı olduğu görülecektir.
Mu'tezile is one of the most important ideas movements in the history of Islamic thought and a religion that leaves profound traces in Islamic thought. From the time it emerged, the advanced disciples represented the reasonable thought in Islam, and with the ideas they presented, they left serious influences both in their own periods and in their subsequent periods. Mu'tezile is a philosophy that identifies its basic principles in the form of "musul-î hamse/five basics", which focuses on literary, philosophical matters and draws attention to the reasonable attitude that it shows in the resolution of these matters. Mu'tezile, which hosts many colorful shades with different ideas, is usually divided into two under the name of the Basra and Baghdad Ecolls. The idea of it was first appeared in Basra despite the time by Bişr B. Mu'temir (e.g. It was moved to Baghdad by 210/825 and the Baghdad county was established. The most important period and breakthrough point in the history of Mu'tezile is undoubtedly the Mihne events. The general chain concerning the Mihne events is the way Mu'tezile has played an active role in this process. This is, of course, a thought that needs to be illuminated. Indeed, those who have been active in the beginning and continuation of the Mihne process are the allies associated with the Mu'tezile's Baghdad ekol. But some of the people in Baghdad think that it should be avoided from politics. A set of symbols from the Basra ekol were also intertwined with the surroundings of the palace in that time, but in the process of the Mihne no mention of any of their effects and contributions. Although the Halife modest and in the subsequent periods the bill of the Mihne practices has always been brought to Mu'tezile, this is an idea that is not fully consistent with historical facts. When all of this is taken into account in the Mihne process, it will appear that both Basra and Baghdad’s ecologists have the Mihne practices, their relationships with politics and the immatriculations different from each other and their attitudes are different.
Alan : Güzel Sanatlar; Hukuk; İlahiyat; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Atıf Yapanlar
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
