Özet:

Bu çalışmada Podsakoff ve arkadaşları (1990) tarafından kullanılan örgütsel vatandaşlık davranışı (ÖVD) ölçeğinin geçerlilik ve güvenilirliği yeniden ele alınarak ölçeğin boyut yapısı yeniden değerlendirilmiş ve elde edilen sonuçlar tartışılmıştır. Alanyazında hangi davranışların ÖVD kapsamında değerlendirileceği konusunda tam bir uzlaşı bulunmamaktadır. Bazı araştırmacılar ölçeğin iki ana boyut etrafında toplanabileceğini belirtirken diğer bir grup araştırmacı ise ölçeğin orjinal beş boyutlu yapısının korunmasını ifade etmektedirler. Bu doğrultuda çalışmanın verileri, çevrim içi anket kullanılarak kamuda çalışan 430 işgörenden toplanmıştır. Veriler, hem açıklayıcı hem de doğrulayıcı faktör analizleri ile değerlendirilip ölçeğin boyut yapısı incelenmiştir. Sonuçlar, 21 ifade ile oluşturulan örgütsel vatandaşlık davranışı ölçeğinin geçerlilik ve güvenilirliğinin (α=0.88) yüksek olduğunu; nezaket, centilmenlik, diğergamlık, vicdanlılık ve sivil erdem boyutları olmak üzere beş boyuttan oluştuğunu, ÖVD’yiiyi temsil eden boyutun nezaket boyutu olduğunu göstermiştir. Ayrıca sonuçlarda; Williams ve Anderson (1991) tarafından önerilen iki boyutlu ÖVD yapısının (ÖVD-Birey; ÖVD-Örgüt), beş boyutlu yapıya göre iyi değerler üretmediği belirlenmiştir. Bu çalışmada Türkiye'de yapılacak araştırmalar için ÖVD ölçeğinin beş boyutlu olarak etkili bir şekilde kullanılabileceği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: