Özet:

Ouml;Z Bu ccedil;alışmada, Tuuml;rk Tiyatro tarihinde 1860-1940 yılları arasında, Tanzimatrsquo;tan Cumhuriyetin ilk yirmi yılına kadar geccedil;en zaman diliminde tek bir temanın, yani vatan temasının kitap olarak basılmış tarihicirc; ve millicirc; piyeslerde nasıl ele alındığını incelemeye ccedil;alıştık. Vatan kavramının, Tuuml;rk duuml;şuuml;ncesinde kişinin doğduğu yer dışında, Batı kuuml;ltuuml;ruuml;nde gelişen fikir hareketlerinin etkisi ile lsquo;belli bir ulusun, ortak egemen bir otoritenin yetki alanıyla belirlenmiş ortak bir toprağın işgal edilişirsquo; şeklindeki tanımı Tanzimat Fermanırsquo;nın ilanı ile yerleşmiştir. Tanzimat oyunlarında temel amaccedil; Osmanlı Devletirsquo;nin birliğini, buuml;tuuml;nluuml;ğuuml;nuuml; korumak ve ilerlemesini sağlamak iccedil;in ccedil;ouml;zuuml;m ouml;nerileri aramak olmuştur. Yazarlar, Osmanlı halkını vatan sevgisi ve vatanı koruma noktasında bilinccedil;lendirmek istemişlerdir. II. Meşrutiyet sonrası gelişen Tuuml;rkccedil;uuml;luuml;k akımının etkisiyle ve giderek kuuml;ccedil;uuml;lmeye başlayan coğrafyayı yeniden genişletmek hayali ile vatanın tanımı Turanrsquo;a douml;nuuml;şuuml;r ve oyunlarda buna vurgu yapılır. Cumhuriyetrsquo;in ilanından sonra Anadolu vatan olarak elde kalan son topraktır. Oyunlarda, elde kalan ve Misacirc;k-ı Millicirc; ile sınırları belirlenmiş vatanın hangi fedakacirc;rlıklarla ve nasıl kurtarıldığı işlenir. Tiyatro eserlerinde vatan coğrafyasının değişimi, douml;nemsel olarak bakıldığında Tuuml;rk edebiyatının neredeyse hiccedil;bir tuuml;ruuml;nde bu kadar accedil;ık bir şekilde gouml;ruuml;lemez. Anahtar Souml;zcuuml;kler: Vatan, Tuuml;rk tiyatro edebiyatı, Tanzimat, Meşrutiyet, Cumhuriyet. nbsp; ABSTRACT In this study, we attempt to analyze how only the motif of motherland, was dealt with in the historical and national plays published as books, in the 20 ndash;year-period from Tanzimat to early Republic period between the years 1860 and 1940, in Turkish Dramatic History. The definition of the concept of motherland as being lsquo;the invasion of a common land determined by a specific nation and the province of a common dominant authorityrsquo;, which was influenced by the movements in western culture, rather than being lsquo;the place where a person was bornrsquo; in Turkish conception, was established with the declaration of Meşrutiyet. In the Tanzimat plays, the main purpose was to look for solutions to protect the unity and integrity of the Ottoman Empire and to enable its improvement. The authors wanted to make the Ottoman people conscious about the love of motherland and its protection. With the influence of lsquo;Tuuml;rkccedil;uuml;luuml;krsquo;, which developed after II. Meşrutiyet and with the hope to re-expand the land which was gradually getting smaller, the definition of motherland evolves into lsquo;Turanrsquo; and it was emphasized in the plays. After the declaration of the Republic, Anatolia was the only remaining land as the motherland. In the plays, how the motherland, whose borders were determined by Misacirc;k-ı Millicirc;, had been protected and who had sacrificed so much was portrayed. When the geography of motherland is analyzed in different periods, in the plays in the period from Tanzimat to Republic, it cannot be observed in any other genres of Turkish literature, as clearly as in plays. Keywords: Motherland, dramatic Turkish literature, Tanzimat, II. Meşrutiyet, early Republican period.

Anahtar Kelimeler: