Özet:

Gouml;lpazarı, Bilecik iline bağlı bir ilccedil;e youml;netim merkezi olup, Marmara ile Karadeniz bouml;lgeleri sınırına yakın bir alanda, Batı Karadeniz Bouml;luuml;muuml;'nde yer alır. Gouml;lpazarı Ovası kuzeyinde kurulan yerleşme; Bilecik il merkezine 43, Eskişehir'e 121, Bursa'ya 130, Sakarya'ya (Adapazarı)120, İzmit'e 155, İstanbul'a 250 km mesafededir.nbsp; 15. ve 16. yuuml;zyıllardan itibaren ccedil;eşitli zamanlarda Huuml;davendigacirc;r Livası'na bağlı kaza ve nahiye merkezi olan Gouml;lpazarı, 1926 yılında Bilecik iline bağlı bir ilccedil;e merkezi olmuştur. 15. yuuml;zyıldan beri youml;netim merkezi ouml;zeliğini koruyan yerleşme, ilccedil;e merkezi olduktan sonra bu ouml;zelliğini daha da guuml;ccedil;lendirmiştir. Gouml;lpazarı'nda faal nuuml;fusun %61,5'i hizmetler, %20,5'i tarım, %18'i de sanayi sektouml;ruuml;nde ccedil;alışmaktadır. Yerleşmede faal nuuml;fusun sektouml;rel dağılımına gouml;re tarım dışı sektouml;rler hacirc;kimdir. Ancak 10.000 ve 20.000 nuuml;fus kriterleri, fizyonomik gouml;ruuml;nuuml;m ve şehirsel hayat tarzı dikkate alındığında, yoğun tarımsal faaliyetler yanında bazı şehirsel fonksiyonların gelişme gouml;sterdiği ve hizmet fonksiyonunun ouml;n planda olduğu tarım-hizmet kasabası yerleşmelerine bir ouml;rnek oluşturur. Kasabada kurulan yuuml;ksekokul ve askericirc; birim, yerleşmenin tarım-hizmet kasabası ouml;zelliğini desteklemektedir.nbsp; Son yıllarda hizmetler ve sanayi sektouml;ruuml;nde yatırımların yetersiz olması, ilccedil;e merkezi ve kırsal kesimden gouml;ccedil;ler yoluyla hızlı bir şekilde nuuml;fus azalmasına neden olmuştur. Bu durum ise ilccedil;e merkezinin şehirsel fonksiyonlarının gelişmesini engellemiş, yerleşme Bilecik ve Eskişehir başta olmak uuml;zere İstanbul, İzmit, Bursa ve Adapazarı gibi ccedil;evresindeki şehirlerin etki sahasında kalmıştır. Yerleşme ve ccedil;evresinden dışarıya gouml;ccedil;lerin azalmasına katkı sağlamak, tarımsal uuml;ruuml;n potansiyelini değerlendirmek ve mevcut uuml;retimi artırmak amacıyla kasabada tarıma dayalı sanayi kuruluşlarının sayısının artırılması gerekmektedir. Bu ccedil;alışmada Gouml;lpazarı'nın kuruluşu ve tarihicirc;,nbsp; nuuml;fusun tarihsel gelişimi ve ouml;zellikleri, yatay ve dikey gelişimi ve fonksiyonel ouml;zellikleri coğrafi bakış accedil;ısıyla ele alınmış ve değerlendirilmiştir.nbsp;nbsp;nbsp; Anahtar kelimeler : Fonksiyon, Şehir,nbsp; Kasaba,nbsp; Nuuml;fus, Gouml;lpazarı nbsp;Abstract Gouml;lpazarı, is a centre of a county administration is situated in a province, Bilecik and on the border of both the Marmara and Black Sea Region, in the West Black Sea District. The emplacement established in the north of the plain of Gouml;lpazarı is 43 km far away from the centre of Bilecik, 130 km from Bursa, 120 km from Sakarya (Adapazarı), 155 km from İzmit and 250 km from İstanbul. Gouml;lpazarı, which was a centre of town or subdistrict under Huuml;davendigacirc;r Liva at different periods in the 15 th and 16 th centuries, became a town centre tied to Bilecik in 1926. The emplacement, which has saved its feature of being a centre of an administration since the 15 th century, strengthens that feature after becoming a town centre. In emplacement 61,5% of the active population works in the service industry, 20,5% works in the agricultural sector, 18% works in the industrial sector. Although the distribution of active population to other sectors is higher than agricultural sector in Gouml;lpazarı when the criteria of 10.000 and 20.000 populations, the physiognomical appearance and the style of urban life are taken in to consideration; Gouml;lpazarı is a model emplacement of an agriculture-service sectors town. The academy and military units founded in the town sustain the agriculture-service feature of the town. Of late years, the lack of investments on service and industry sectors caused a decrease in the population of the centre of the town and country through immigrations. This prevented the development of the urban functions of the centre of the town and the emplacement was influenced by the cities around primarily Bilecik and Eskişehir, besides İstanbul, İzmit, Bursa and Adapazarı. The number of industry establishments based on agriculture in this town should be increased in order to contribute to settlement, to decrease immigration around, to make profitable use of potential agricultural products, and to increase the present production. In this study, establishment and history of Gouml;lpazarı, historicalnbsp; progress of population and specialties, horizontal and vertical have been evaluated and dealt with geographical point of view. Key words: Function, City, Town, Population, Gouml;lpazarı

Anahtar Kelimeler: