Özet:

Tek başlarına herhangi bir anlamı olmayan ancak cümlede bulunduğu yer itibariyle bir anlam kazanan edatlar Türkçede genel olarak isim soylu kelime türleriyle birlikte kullanılır. İsimlerden sonra gelerek onları fiile ya da cümledeki başka herhangi bir öğeye bağlama görevini üstlenmişlerdir. Ancak bu noktada bazı istisnai durumlar mevcuttur. Diye edatı bu isim soylu kelimelerin dışında çekimli fiillerden sonra da gelerek bir tür aktarım cümlelerini ana fiile bağlama vazifesini taşır. Gibi edatının ise sıfat-fiillere gelmiş olduğu kabul edilir. Ancak bu çalışmayla edatların da isim soylu kelime türlerinin haricinde çekimli fiillere gelebileceğine dair bir örnek ortaya konulmaktadır. Bu çalışmada için edatının kökeni hakkında ortaya atılmış görüşler verilmiş ve tarihî lehçelerden günümüz Türkiye Türkçesine kadar kullanım şekilleri konusunda genel kabul görmüş bilgiler aktarılmıştır. Bunların dışında Karahanlı Türkçesinden başlayarak Modern Türkiye Türkçesine kadar, edatın üçüncü şahıs emir kipiyle birlikte kullanımı ilk kez bu çalışmayla tespit edilmiş ve değerlendirilmiştir. Bu kullanım şeklinin sebebi tartışılmış emir kipinin anlatımı keskinleştirici, ifadeyi vurgulayıcı özelliği üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler: