Atıf Sayısı
1
Görüntüleme
18
İndirme
3
Hukuk devleti ilkesi, temel hak ve özgürlüklerin korunmasının ve hukuk güvenliğinin sağlanmasının teminatıdır. Bu ilke gereğince devlet organlarının faaliyetlerinin yargı denetimine tabi olması esastır. Olağanüstü hallerde çıkarılan kararnamelerin yargısal denetimi ise Anayasa’nın 148. maddesi ile engellenmiştir. Bu kararnamelere yönelik yargısal denetim yasağı, 2017 yılında gerçekleştirilen Anayasa değişikliğinden önce olağanüstü hâl kanun hükmünde kararnameleri bağlamında çokça tartışılmıştır. Anayasa Mahkemesi konuyla ilgili iki farklı içtihatta bulunmuştur. 1991 yılında Anayasa Mahkemesi olağanüstü hâl kanun hükmünde kararnamelerini esastan inceleyebileceğini savunmuştur. 2016 yılına dek bu kararını benzer gerekçelerle tekrarlamıştır. 2016 yılında ise Mahkeme bu içtihadını değiştirmiş ve Anayasa’nın 148. maddesindeki yasak sebebiyle bu kararnameleri incelemeye yetkisinin olmadığını belirtmiştir. 2017 tarihli Anayasa değişikliği ile olağanüstü hâl kanun hükmünde kararnamelerinin yerini olağanüstü hâl Cumhurbaşkanlığı kararnameleri almıştır. Söz konusu kararnamelerin, savaş ve mücbir sebeplerle Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin toplanamaması hali dışında, üç ay içinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde görüşülerek karara bağlanacağı, aksi halde kendiliğinden yürürlükten kalkacağı hükmü de Anayasa’ya eklenmiştir. Bu hüküm, hukuk devleti ilkesi açısından olumlu ve önemli bir gelişmedir. Fakat bu kararnamelerin Meclis’te kanunlaşmadan önceki aşaması için denetim yasağının korunmuş olması, bu konudaki tartışmaların süreceğinin göstergesi sayılabilir. Bu çalışmayla eski ve yeni kararnameler, unsurları açısından karşılaştırılarak, Anayasa Mahkemesi içtihatları kapsamında yargısal denetim yasağı hukuk devleti ilkesi çerçevesinde değerlendirilecektir.
The principle of the rule of law is the guarantee of the protection of fundamental rights and freedoms and the provision of legal security. Pursuant to this principle, it is essential that the activities of state organs be subject to judicial review. The judicial review of the decrees issued in the state of emergency is prevented by Article 148 of the Constitution. The prohibition of judicial review of these decress, was widely discussed in the context of the decrees in the state of emergency before the constitutional amendment in 2017. The Constitutional Court has made two different jurisprudence on the subject. In its 1991 decision, the Constitutional Court argued that it could examine the decrees in the state of emergency on the merits. Until 2016, it repeated this decision on similar grounds. In 2016, the Court changed its jurisprudence and stated that it did not have the authority to examine these decrees due to the prohibition in Article 148 of the Constitution. With the constitutional amendment of 2017, the decrees in state of emergency have been replaced by presidential decrees in the state of emergency. It has been added to the Constitution that the said decrees will be debated and decided in the Grand National Assembly of Turkey within three months, unless the Grand National Assembly of Turkey cannot convene due to war and force majeure events, otherwise they will automatically be annulled. This provision is an affirmative and important development in terms of the rule of law. However, the fact that the prohibition of judicial review was preserved for the stage before the enactment of these decrees in the Parliament can be considered as an indication that the debates on this issue will continue. In this article, by comparing the elements of the old and new decrees, the prohibition of judicial review will be evaluated in the scope of the Constitutional Court's jurisprudence within the framework of the rule of law.
Alan : Hukuk
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Atıf Yapanlar
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
