Görüntüleme
62
İndirme
19
Kimi yazarlar eserleriyle tarihte gıpta edilecek bir konuma erişmişlerdir. Yazmış olduğu eserle İslam tarihine mal olan bu yazarlardan birisi de Begavî’dir. Mesâbîhü’s-sünne adlı eseri ona “Muhyi’s-sünne” lakabını kazandırmıştır. O, muteber hadis kaynaklarından senedlerini hazfederek 4719 hadis seçmiş ve bunları bablara ayırmıştır. Buhârî ve Müslim’de geçen hadisleri “sıhâh”, diğer hadis kaynaklarında yer alan hadisleri ise “hısân” başlığı altında zikretmiştir. Esere özgü bu tertib biçimi bazı âlimler tarafından oldukça beğenilmiş, teveccüh görmüş ve eser üzerinde onlarca çalışma yapılmıştır. Bu çalışmaların ilki ve en önemlilerinden biri zengin içerikli şerhlerden sayılan Ebû Abdillah et-Tûribiştî’ye ait el-Müyesser fî şerhi Mesâbîhi’s-sünne’dir. Tûribiştî, eserine bir mukaddime yazarak başlamış ve burada şerhin yazılış amacının izaha muhtaç olan hadisleri açıklamak, ehil olmayanlar tarafından Mesâbîh’te yapılan birtakım tahrifatları bertaraf etmek olduğunu dile getirmiştir. Müellif, hadisleri şerh ederken başta garibü’l-hadis eserleri olmak üzere önceki kaynaklardan azamî derece yararlanmıştır. Şerhinde kolay ve anlaşılabilir bir yöntem takip eden Tûribiştî bu çerçevede sahâbe râvîleri ile ilgili kısa ve tanıtıcı bilgiler vermiş, onların birtakım özelliklerini zikretmiş, rivayet ettikleri hadislerin sayısı hakkında bilgi vermiş, isimlerinde veya nisbetlerindeki ihtilafa değinmiş, hadis metinlerinde ismi müphem olarak bırakılan kişilerin kim olduğunu tespit etmeye çalışmış, Mesâbîh’te râvî isimlerinde meydana gelen tahrifatları düzeltmiştir. Kimi zamanda bazı hadislerin senedleri ile ilgili birtakım bilgiler veren müellif, Mesâbîh’te muhtasar olarak geçen rivayetlerin tamamını zikretmiştir. Rivayetleri temel hadis kaynaklarında geçen metinleriyle tespit etmeyi önemsemiş, Begavî’nin, Kütüb-i sitte müelliflerinden farklı olarak aktardığı bazı hadis lafızlarının bu kaynaklardaki farklı biçimine yer vermiştir. Müellif, şerhinde hadisleri dil yönünden analize tabi tutup kelime ve cümle tahlilleri yapmıştır. Lugavî tahliller yaparken Arap dilcilerinin görüşlerine, meşhur şairlerin şiirlerine müracaat etmiştir. Hadislerle de istişhadda bulunan Tûribiştî, bir kelimenin hadislerde geçmesini onun Arap dilindeki varlığına delil kabul etmiş, semantik ve gramatik tahlillere başvurmuş, hadislerde geçen kinâye, teşbih, istiâre ve mecaz gibi edebî sanatları da izah etmiştir. Hadislerin içerik tahlillerinde mana ve maksadı öncelemiş, hadislerin ihtiva ettiği mana ve maksadın ihmal edilmesine sebebiyet veren lafızcı tutumun birçok yanlışın önünü açacağına dikkat çekmiştir. Bu bağlamda Hz. Peygamber’in (sav) bazı fiillerinin ihtiva ettiği hikmetlere işaret etmiş, zahiri manayı, tevile tercih etmiş, mümkün olduğu sürece tevile gitmeyi uygun görmemiştir. Tûribiştî, hadisleri şerh ederken hadis-ayet, hadis-sünnet bütünlüğünü gözetmiştir. Hadisler arasında tearuzun giderilmesinde veya hadisler arasındaki neshin tespitinde ihtilâfu’l-hadis’in kaidelerine müracaat etmiştir. Mümkün mertebe bu tür rivayetlerin arasını cem ve telif etme cihetine gitmiştir. Fıkhi konularda ehl-i hadisin metodunu takip eden müellif, herhangi bir mezhebe mutaassıp olmaktan geri durmuş, taassuptan Allah’a sığınmıştır. Bir mezhebin tarafında görünmemek için yorumlarında azami derecede hassasiyet göstermiştir. Kelam ilminde derin vukufiyete sahip olan müellif, eserinde yeri geldikçe kelâmî konulara girmiş ve bu hususta cumhur-i ulemayı takip etmiştir. Bununla birlikte bazı kelâmî konularda ehl-i hadisin görüşlerini tercih etmiştir. Selefin Allah’ın sıfatları ile ilgili müteşâbih hadislerin insanların niteliklerini çağrıştıracak şekilde tevil etmeyi doğru bulmadıklarını, müteşâbihât hakkında herhangi bir keyfiyet belirtmekten kaçınıp asıl anlamı Allah’a havale etmeyi en sağlam yol gördüklerini dile getirmiştir. Müellif, bazı hadislerin şerhinde tasavvufî yorumlara değinmiş ve ehl-i tasavvufun yaklaşımlarını zikrederek onları övmüştür. Bir taraftan ehl-i tasavvufu överken diğer taraftan onların yapmış olduğu bazı yorumların naslara aykırı düştüğünü dile getirmekten de kaçınmamıştır.
Some writers have reached a position in history with their works. One of the writers who has written his work is the Islamic History. His name was “Muhyi’s Sünne” (Muhyi’s Sünne). He has chosen 4719 hadits from the muteber hadith sources, and has allocated them to the fathers. The Qur’an and the Qur’an and the Qur’an and the Qur’an and the Qur’an and the Qur’an and the Qur’an and the Qur’an and the Qur’an and the Qur’an and the Qur’an and the Qur’an and the Qur’an and the Qur’an. It is a great way to see this, and it is a great way to see it, and it is a great way to see it, and it is a great way to see it, and it is a great way to see it. One of the first and most important of these works is the Abu Abdillah et-Turibîstî’s el-Müyesser fî sheri Mesâbîhi’s-sünne. Thus, he began to write a book in his work and said that the purpose of the writing of the sheriff is to explain the hadits that are necessary to explain, to remove a number of destructions made in Mesâbîh by the non-healthy. The first of them was the first of the tribe, and the first of the tribe was the first of the tribe, and the first of the tribe was the first of the tribe. In this context, Turbiştî has given short and indicative information about the Sahâbe râvîs, has mentioned a number of their characteristics, has given information about the number of the hadiths they have revealed, has referred to the controversy in their names or proportions, has tried to identify who are the people who have been left in the hadiths as the name of the hadiths, has corrected the ruins that occur in the hadiths. A few times, the author of the story of the story of the story of the story of the story of the story of the story of the story of the story of the story of the story. The righteousness of the righteousness of the righteousness of the righteousness of the righteousness of the righteousness of the righteousness of the righteousness of the righteousness of the righteousness of the righteousness of the righteousness of the righteousness of the righteousness. In the words of the Holy Prophet, the Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him) wrote the words of the Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him) and the words of the Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him). During the course of his work, the Arabic poets and the poetry of the Arabic poets. The Qur’an says that the Qur’an is the Qur’an, the Qur’an is the Qur’an, the Qur’an is the Qur’an, the Qur’an is the Qur’an, the Qur’an is the Qur’an, the Qur’an is the Qur’an, the Qur’an is the Qur’an, the Qur’an is the Qur’an, the Qur’an is the Qur’an, the Qur’an is the Qur’an, the Qur’an is the Qur’an, the Qur’an is the Qur’an, the Qur’an is the Qur’an, the Qur’an is the Qur’an, and the Qur’an is the Qur’an. In the words of the Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him), the Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him) said that the Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him) said that the Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him) said that the Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him) said: In this context, Hz. The Prophet (peace and blessings of Allah be upon him) has made the knowledge of the truth, and has made the knowledge of the truth, and has made the knowledge of the truth, and has made the knowledge of the truth, and has made the knowledge of the truth. He was the one who saw, and the one who saw, and the one who saw, and the one who saw. He has made it, or he has made it, or he has made it, or he has made it, or he has made it, or he has made it. It is possible that there will be a hundred and a hundred rides in the midst of the world. The one who followed the method of the hadith in the Fukhi subjects, who stopped from being mutassed in any religion, refused to Allah from taassup. He showed great sensitivity in his comments to not appear on the side of a philosophy. He who has a profound wisdom in his work, has entered the words in his work, and has followed the republic in this regard. But he preferred some of his opinions. He says that the people are not right to give the gifts of God, and that they are not right to give the gifts of God, and that they are not right to give the gifts of God, and that they are not right to give the gifts of God, and that they are not right to give the gifts of God. They had a great deal of praise, and they had a great deal of praise, and they had a great deal of praise, and a great deal of praise. On the one hand, the people of Tasavvufu overmen on the other hand did not avoid saying that some of the comments they made were contrary to us.
Alan : İlahiyat
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
