Görüntüleme
21
İndirme
12
Bireyin toplumsal varoluşunu gerçekleştirmesine yardımcı olma ve iyi insan, iyi vatandaş yetiştirme amacı taşıyan sosyal bilgiler dersi, temel eğitim düzeyinde öğrencilere dezavatajlı gruplara yönelik farkındalığın kazandırılabileceği en önemli ders niteliği taşımaktadır. Bu doğrultuda araştırmanın amacı Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı (MEB, 2018) ve sosyal bilgiler ders kitaplarının dezavantajlı gruplar açısından incelenmesidir. Araştırmada öncelikle dezavantajlı grup kavramı literatüre dayalı olarak incelenerek kapsamı belirlenmiştir. Buna göre öğretim programı ve ders kitaplarında incelenen dezavantajlı gruplar “kadınlar, yetersizliği olan bireyler, mülteciler, çocuklar ve dil, din, ırk farklılığına sahip gruplar” olarak sınırlandırılmıştır. Daha sonra Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı ve 4. 5. 6. 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitapları taranarak dezavantajlı grupların nasıl ele alındığı incelenmiştir. Nitel araştırma yaklaşımının benimsendiği araştırmada veriler, doküman analizi tekniği ile toplanmıştır. Araştırmada elde edilen veriler, betimsel analiz ile çözümlenerek tablolaştırılmıştır. Ayrıca ders kitaplarında, dezavantajlı gruplar ile ilişkilendirilen görseller, açıklamaları ile birlikte sunulmuştur. Araştırma sonuçları genel olarak değerlendirildiğinde Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programında dezavantajlı gruplara doğrudan yer verilmediği ancak bireysel farklılıklar, çocuk hakları, temel hak ve özgürlükler, farklılıklara saygı ve toplumsal birliktelik ile ilgili kazanımların ve açıklamaların dezavantajlı gruplar ile ilişkilendirilebileceği tespit edilmiştir. Araştırmada 4. 5. 6. ve 7. sınıf ders kitaplarında “Birey ve Toplum”, “Etkin Vatandaşlık” ve “Küresel Bağlantılar” öğrenme alanlarında örnek metinler ve görseller yoluyla dezavantajlı gruplara yer verildiği tespit edilmiştir. Sosyal bilgiler ders kitaplarında en çok ele alınan dezavantajlı gruplar çocuklar ve mültecilerdir. Araştırma sonuçlarından hareketle, öğrencilerin toplumsal birliktelik ve farklılıklara saygı konusunda dezavantajlı gruplara yönelik farkındalıklarının oluşabilmesi açısından Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programında ve ders kitaplarının içeriğinde dezavantajlı gruplara ilişkin daha net ve somut açıklamaların yer alması önerilebilir.
The Social Studies course, which aims to assist individuals in realizing their social existence and to cultivate good individuals and good citizens, carries the most important characteristic of providing awareness about disadvantaged groups to students at the basic education level. The study aims to examine the Social Studies Curriculum (MEB, 2018) and social studies textbooks in terms of disadvantaged groups. In the research, the concept of disadvantaged groups was examined based on the literature to determine its scope. The disadvantaged groups were defined as "women, individuals with disabilities, refugees, children, and groups with language, religion, and racial differences." Later, the Social Studies Curriculum and textbooks for grades 4, 5, 6, and 7 were scanned to examine how disadvantaged groups are addressed in them. In this qualitative research, data were collected through document analysis. The data were analyzed using descriptive analysis, and tables were created. Additionally, in the textbooks, visuals associated with disadvantaged groups were presented with their explanations. According to the overall findings, it was determined that the Social Studies Curriculum did not directly address disadvantaged groups. However, it was found that the achievements and explanations related to individual differences, children's rights, fundamental rights and freedoms, respect for diversity, and social cohesion could be associated with disadvantaged groups. The research findings indicate that the 4th, 5th, 6th, and 7th-grade textbooks included references to disadvantaged groups through sample texts and visuals in the learning domains of "Individual and Society," "Active Citizenship," and "Global Connections. The most prominently addressed disadvantaged groups are children and refugees. Based on the findings, it can be suggested that for the development of students' awareness regarding social cohesion and respect for diversity towards disadvantaged groups, the Social Studies Curriculum and the content of textbooks should include clearer and more concrete explanations about disadvantaged groups.
Alan : Eğitim Bilimleri; Fen Bilimleri ve Matematik; Güzel Sanatlar; Sağlık Bilimleri; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler; Spor Bilimleri
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
