Abstract:

İki ya da daha fazla sözcüğün belirli sınırlılık ve düzen içerisinde sürekli birlikte kullanılmaları biçiminde tanımlanan eşdizimlilik dilde çok kullanılan ve önemli bir yere sahip olan yapılarıdır. Bu tür ifadelerin öğrenimi ve öğretimi dilin en ince ayrıntısına kadar öğrenilebilmesine katkı sağlayacaktır. Bu nedenle de çeviri ve metinlerin anlaşılması başta olmak üzere ifadelerin doğru bir şekilde anlaşılmasında bu yapıların bilinmesi gerekmektedir. Dil öğretiminin ayrılmaz bir parçası olan bu yapılar öğretimin bütün aşamalarında yer aldığı gibi ölçme ve değerlendirmede ölçülecek kazanımlar arasında da bulunmaktadır. Ülkemizde Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından Arapça yeterliliği ölçen merkezi sınavlar yapılmaktadır. Yükseköğretim Kurumları Sınavı Arapça Yabancı Dil Testi (YDT) kurumun Arapça dil yeterliliğini ölçmek amacı ile yaptığı sınavlarından biridir. Arapça öğretimi yapan yükseköğretim kurumlarına yerleştirme için yapılan bu sınavda da eşdizim yapılarının kazanımının ölçülmesini sağlayacak sorulara yer vermiştir. Bu soruların bir kısmında yapılar doğrudan sorulduğu gibi farklı soru tiplerinin anlaşılması bağlamındaki ifadelerde yine bu yapılara yer verilmiştir. Çalışmada eşdizimsel yapıların ölçme ve değerlendirme süreçlerindeki önemi, merkezi bir sınav olan Arapça Yabancı Dil Testi ile sınırlandırılarak betimsel içerik analizi ile ortaya konulmaya çalışılmıştır. 2018-2021 yılları arasındaki Arapça Yabancı Dil Testi (YDT) sınav soruları ve yayımlanan 2018 örnek test soruları olmak üzere 5 sınav incelenmiştir. Çalışmada sınavlardaki sorularda yer alan eşdizimsel ifadeler gruplanarak verilirken yapıların hangi şekil ve sıklıkla sorulduğunu tespit edebilmek için 2021 Arapça Dil Testinin ayrıntılı soru analizine yer verilmiştir.

Keywords: