Özet:

Türkiye’de katılım bankaları adı altında faaliyet gösteren İslami bankacılık uygulamalarının etkinliği ve finans sistemi içerisindeki payı giderek artış göstermiş, söz konusu bankaların sundukları ürünler sayesinde, tasarrufların finansal sisteme kazandırılmasında, yurtiçinden olduğu kadar yurtdışından da kaynak temininde ve kaynakların çeşitlendirilmesinde önemli ilerlemeler sağlanmıştır. Faizsiz işlemler üzerine inşa edilen İslami bankacılık sisteminin küresel nitelikli krizlerden etkilenme düzeylerinin tespit edilmesi, sistemin etkinliğinin anlaşılmasına ve aksayan yönlerine yönelik gerekli iyileştirmelerin yapılmasına imkân verecektir. Bu çerçevede çalışmamızda 2008 küresel finans krizi ve Covid-19 salgını kaynaklı küresel ekonomik/finansal sorunlar karşısında Türkiye’de faaliyet gösteren katılım bankalarının performanslarında ortaya çıkan gelişmeler mevduat bankalarıyla karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Sistemdeki yapısal kırılmaları dikkate alan Gregory-Hansen eş bütünleşme testi kullanılarak, işletme giderlerinin aktiflere oranı, finansman-mevduat (katılım fonu) oranı, sorunlu finansman ve sermaye yeterlilik oranı göstergelerinin aktif karlılığı üzerindeki etkileri analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, 2008 küresel finans krizinden sonra katılım bankalarının performansında 2010 yılında (Krizin Avrupa’da borç krizine dönüştüğü dönem) bir kırılma meydana gelmiş, küresel salgın sürecinde ise herhangi bir kırılma oluşmamıştır. Mevduat bankaları açısından ise, küresel finans krizinin hemen arkasından 2009 yılında bir kırılma oluşmuştur. Covid-19 sürecinin mevduat bankaları üzerinde bir kırılma oluşturmadığı çalışmanın diğer bulguları arasında yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler: