Abstract:

Tarafımızdan kaleme alınan bu yazıda Karadeniz Bölgesi’nin, XIX. yüzyıl basından yani Pontusçuluğun kültürel alt yapısının olusturulmaya çalısıldığı dönemden Pontus meselesinin gerek Türkiye içersinde gerek Türkiye dısında yürütülen faaliyetlerin zirveye ulastığı Milli Mücadele yıllarına kadarki demografik yapısı irdelenmektedir. Yaklasık yüz yıllık dönemi kapsayan bu yazıda yalnızca Türklere ait nüfus bilgileri değil, Karadeniz Bölgesi’nde en az Türkler kadar Rum yasadığını iddia eden Rumların/Yunanlıların ileri sürdüğü rakamlar ve yabancı kaynakların bölge ile ilgili nüfus bilgileri de verilmekte ve değerlendirmeye tabi tutulmaktadır. Ortaya konulan bilgiler ve yapılan değerlendirmeler sonucunda; XIX. yüzyılın basından I. Dünya Savası’na kadar geçen yaklasık yüz yıllık bir süreçte Karadeniz Bölgesi’ndeki gayrimüslim nüfusun büyük bir değisime uğramadığı, ya da en azından Rumların iddia ettiği gibi Osmanlı Devleti’nin Rumları göçe tabii tutmasından dolayı azalmadığı, aksine bir miktar arttığı ancak hiçbir zaman bölgedeki toplam nüfusun %15-20’sini asamadığı dikkati çekmektedir. Elimizde 1919 yılına dair nüfus verileri olmamakla birlikte Hrisantos’un Pontus bölgesi olarak tanımladığı Trabzon Vilayetinin tamamı, Sivas Vilayetinin Karahisar-ı Sarki ve Amasya sancakları ile Kastamonu Vilayeti’nin Sinop Sancağı’nın 1904-1905 yılı verilerine göre Müslüman ve Rum olmak üzere toplam nüfusu 1.432.550 olup, bu nüfusun 1.210.241’ini Müslümanlar (%84.5), 222.309’unu ise Rumlar (%15.5) olusturmaktaydı.

Keywords: