Atıf Sayısı
7
Görüntüleme
163
İndirme
19
Sesli Dinleme
1
Platon, bireysel ve toplumsal bir erdem olarak gördüğü adaleti Devlet ve Yasalar adlı eserleri başta olmak üzere çeşitli eserlerinde soruşturmuş, onun ne olduğunu ve önemini ortaya koymaya çalışmıştır. Adaletin ne olduğu meselesi güç bir meseledir ve onun ne olduğu konusunda anlaşmazlıklar mevcuttur. Bu nedenle Platon, onun ne olduğu sorusuna yanıt ararken, onun ne olmadığını da ortaya koymuştur. Öncelikli olarak o, adaletin güçlünün iradesinin tezahürü olduğu veya yalnızca özçıkarın korunması için bir araçtan ibaret olduğu görüşlerine karşı çıkmıştır. Adalet ne güçlünün iradesinin tezahürüdür ne de özçıkarın korunması için bir araçtan ibarettir. Adalet, tanrıların bile üstünde yer alan bir ilkedir. Platon’a göre adalet, tıpkı iyi ideası gibi bir ideadır. Platon için adalet bir idea olmanın yanı sıra ayrıca bir erdemdir ve bir erdem olarak diğer erdemlerden kopuk değildir. Onun varlığı diğer erdemlerin varlığıyla ilişkilidir. Adaletle beraber ölçülülük, cesaret ve bilgeliği de birer erdem olarak gören Platon, bu erdemleri ruhun üçlü yapısıyla ilişkilendirmiştir. Üç parçalı ruh anlayışını benimseyen Platon’a göre ruhun akıllı kısmı dışında, akıllı olmayan, arzulayan ve öfkelenen kısımları da bulunmaktadır. Ruhun akıllı kısmının erdemi bilgelikken, diğer kısımlarının erdemleri ölçülülük ve cesarettir. Adalet, bir kimsede bu üç erdemin bulunmasıyla kendiliğinden ortaya çıkan bir erdemdir. Bu nedenle onun ruhta tekabül ettiği herhangi özel bir kısım yoktur. Platon’a göre insan ruhu gibi toplumlar da üç kısımdan oluşurlar ve her bir kısım, insan ruhundaki bir kısma tekabül eder. Üretici sınıf insan ruhunun arzulayan kısmına, koruyucu sınıf ruhun öfkelenen kısmına, yönetici sınıf ise ruhun akıllı kısmına karşılık gelir. Toplumu oluşturan bu sınıfların sergilemesi gereken erdemler de ruhun karşılık geldikleri kısımlarına uygun erdemlerdir. Bunun anlamı üretici sınıfın ölçülülük, koruyucu sınıfın cesaret, yönetici sınıfının ise bilgelik erdemine sahip olması gerektiğidir. Tüm sınıflar kendileri için gerekli erdeme sahip olarak toplumsal rollerini eksiksizce yerine getirdikleri takdirde, o toplum hem düzen kazanacak hem de adil ve mutlu bir toplum haline gelecektir. Toplumun bu niteliklere sahip olabilmesi için toplumu aklı temsil eden bilge kimselerin yönetmesi gerekmektedir. Çünkü ancak bu kişiler bir bütün olarak toplumun iyiliğini gözetebilirler. Yalnızca bilgelik sahibi yöneticilerin idare ettiği toplumu adil bir toplum sayan Platon, devlet biçimlerini toplumların sahip oldukları erdemler açısından değerlendirir. İdeal devletten uzaklaşan toplumlar aşama aşama diğer erdemleri de yitirecek ve adaletten de adım adım uzaklaşacaklardır. Platon açısından topluma adalet sağlayacak olan yöneticinin en önemli görevlerinden biri de yasamadır. Yasalarla devlet idaresinde yer alan görevliler ve bunların görevleri belirlenerek devletin işleyiş mekanizması ortaya konur. Bunun dışında yasalar toplumun erdemli olmasını sağlayan araçlar olarak işlev görürler. Yasaların amacı toplumun erdemi, iyiliği ve mutluluğudur. Akıl kaynaklı olması gereken yasalar, yurttaşların erdem kazanmasına hizmet ederler. Yasalara itaat eden insanlar birbirleri ile dostane ilişkiler kurabileceklerdir. Bu çalışmada başta Platon’un adalet, düzen ve yasadan ne anladığı, sonrasında ise bu kavramları birbirleriyle ve erdem, bilgelik, mutluluk, ceza gibi ilgili diğer kavramlarla nasıl ilişkilendirdiği gösterilmeye çalışılmıştır. Platon’un gerek adalet, gerekse de erdem ve siyaset ile ilgili görüşlerine ilişkin çok sayıda çalışma olmasına rağmen onun adalet ile düzen, yasa ve ceza gibi kavramları nasıl ilişkilendirdiğine dair doğrudan bir çalışma Türkçe literatürde bulunmamaktadır. Bu çalışma, bu bakımından literatürde bir boşluğu doldurma iddiasındadır. Çalışmada öncelikle Platon açısından adaletin ne olmadığına ve önemine değinilmiş; sonrasında adalet, bireysel ruhta ve toplumsal boyutta düzen olarak ele alınarak bireysel ve toplumsal adaletin nasıl sağlanacağı sorularına yanıt aranmıştır. Platon’a göre adalet erdemi olmadan bireysel ve toplumsal mutluluğa ulaşılamayacağı, adalet için bilgeliğin bir gereklilik olduğu, yasaların ise adalete ulaşmada birer araç olduğu sonuç olarak ortaya konmuştur.
Plato has investigated the righteousness he sees as an individual and social virtue in his various works, including the works of State and Laws, and has tried to reveal what it is and what it is important. The question of what justice is is a question of power and there are disputes about what it is. Thus, when Platon sought the answer to what he was, he also revealed what he was not. First of all, he opposed his view that justice is a manifestation of the will of the stronger or that it is only a means for the protection of the self-righteous. Justice is not a manifestation of the will of the stronger, nor is it a means of protecting the self-sufficient. Justice is a principle that is above even the gods. According to Platon, justice is just like a good idea. In addition to being an idea for Platon, justice is also a virtue and is not separated from other virtues as a virtue. His existence is related to the existence of other virtues. Platon, who, along with justice, sees measurement, courage and wisdom as a virtue, has associated these virtues with the triple structure of the spirit. According to Platon, who adopts the three-part spirit understanding, in addition to the intelligent part of the spirit, there are also the unintelligent, desirable and angry parts. The virtue of the wise part of the soul is wisdom, and the virtue of the other part is measurement and courage. Justice is a virtue that arises from itself by the existence of these three virtues in a person. Therefore, there is no particular part in his spirit that matches. According to Platon, societies, like the human spirit, are made up of three parts, and each part is equal to a part of the human spirit. The productive class responds to the desired part of the human soul, the protective class responds to the angry part of the spirit, and the ruling class responds to the intelligent part of the spirit. The virtues that these classes that make up the society must show are virtues that correspond to the parts of the spirit that they reward. This means that the producer class must have measurability, the protective class must have courage, and the ruling class must have the virtue of wisdom. If all classes fulfill their social roles in their fullness, having the necessary virtue for themselves, that society will both gain order and become a fair and happy society. For the society to have these qualities, it is necessary to be governed by the wise people who represent society with wisdom. Only these people can see the goodness of society as a whole. Plato, who considers the society that is governed by only wise rulers as a fair society, evaluates the forms of state in terms of the virtues that the societies possess. The societies that are away from the ideal state will step by step lose the other virtues, and step by step away from justice. One of the most important duties of the governor to provide justice to society from the point of view of Platon is the law. The law determines the officials in the state administration and their duties, and the mechanism of operation of the state is revealed. In addition, the laws function as means that the society is virtuous. The purpose of the laws is the virtue, well-being and happiness of society. The laws that must be reasonable serve citizens to gain virtue. People who obey the laws will be able to establish friendly relationships with each other. In this study, we tried to show what Platon first understood of justice, order and law, and then how he associated these concepts with each other and with other concepts related to virtue, wisdom, happiness, and punishment. Despite Platon’s numerous studies on his views on justice, virtue and politics, there is no direct study on how he connects the concepts such as rule, law and punishment with justice. This work is claiming to fill a vacuum in literature in this regard. The study first pointed out what justice is not and what it is important for Platon; then the question of how to ensure individual and social justice is addressed as order in the individual spirit and social dimension. According to Platon, justice is the result that individual and social happiness cannot be achieved without virtue, that wisdom is a necessity for justice, and that the laws are a means for justice.
Alan : İlahiyat
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Atıf Yapanlar
Benzer Makaleler
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
