Abstract:

Modern dönem grafik tasarımında tipografi, gelişiminin yarattığı etkiler yanı sıra, baskı ve teknolojik değişimlerin ışığında açıklanmakta ve uygulanmaktadır ancak bu yeterli bir açılım değildir. Tasarımın önemli enstrümanı olan tipografinin dilin doğrudan temsil ettiğinden çok daha ötesi olduğu fikri post-yapısalcı bakış açısının teorileriyle açıklanabilmektedir. Post-yapısalcı teorilerde anlamın sorgusunu dil-yazı üzerinden arayan kuramcı Jaques Derrida’nın genişleterek tanımladığı différance açılımları tipografinin göstergebilimsel bir dil gibi okunmasına olanak tanımaktadır. Bu yazının amacı Derrida’nın anlamın sistematiğini bozacak sözün-yazının sabit dizgeyi yıkarak yeniden kurduğu différence ile post- yapısalcı tasarımda hâkim olan düzenli dizgenin baskın tavrının sökülme isteğinin ilişkilendirildiği bir okuma önerisi sunmaktır. Post-yapısalcı okumalar grafik tasarımın sadece kompozisyon, düzen, uyum, oranlar, okunma, ölçüler gibi uygulamalara bağlı düzenlenmeler olmadığını aynı zamanda zihinsel kavramlaşmanın yarattığı tipografik çözümlemeler olarak da meseleye bakmamızı sağlayan bir okuma modeli olduğunu ortaya koyar. Bu bakış, post tipografi tasarımlarının düşünsel altyapısını okumamızı sağlarken post-yapısalcı felsefi teoriler de varlık olarak görünür kılınan anlamın saçılması ve yayılması ile gözükenin daha da ötesine bakma isteğinin açıklanmasına olanak tanımaktadır.

Keywords: