Özet:

Ankilozan spondilit (AS) aksiyal iskeletin ve periferik eklemlerin kronik, progresif ve inflamatuvar hastalığıdır. İnflamatuvar hastalıklarda proinflamatuar sitokinlerin yapımının artması oksidatif stres mediatörlerinin artışı ile birliktelik gösterir. Oksidatif stresin AS patogenezindeki rolü tam olarak açıklanmamıştır. Biz çalışmamızda AS’li hastaların serum oksidan ve antioksidan seviyelerini, bu seviyelerin hastalık aktivitesi ile olan ilişkisini ve sulfasalazin tedavisinin bu seviyelere olan etkisini araştırdık. Çalışmamıza 30 AS hastası ve yaş ve cinsiyet açısından denk 30 kontrol alındı. Hasta ve kontrol grubunun malondialdehit (MDA), nitrik oksit (NO), ksantin oksidaz (XO), süperoksit dismutaz (SOD), eritrosit sedimentasyon hızı (ESR) ve C-reaktif protein (CRP) değerlerine bakıldı. AS hastalarında Bath Ankilozan Spondilit Hastalık Aktivite İndeksi (BASDAİ) hesaplandı. İki grup arasında yaş ve cinsiyet açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık yoktu. MDA seviyeleri ile XO ve SOD aktiviteleri hasta grupta istatistiksel olarak anlamlı yüksekken NO değerlerinde anlamlı farklılık saptanmadı. İnaktif ve aktif grup arasında NO, MDA seviyeleri ile XO ve SOD aktiviteleri arasında istatistiksel açıdan anlamlı farklılık saptanmadı. İnaktif grupta ise sadece SOD aktivitesi kontrol grubundan anlamlı derecede yüksekti. Aktif grupta ise MDA seviyeleri ile XO ve SOD aktivitelerinde kontrol grubuna göre anlamlı yükseklik saptanırken NO değerlerinde anlamlı farklılık yoktu. Oksidan/antioksidan seviyeleri ile hastalık aktivite kriterleri olan ESR, CRP ve BASDAİ arasında korelasyon bulunmadı. Sulfasalazin tedavisi alan ve almayan hastalar arasında oksidan/ antioksidan seviyeleri açısından farklılık yoktu. Bu çalışmanın sonucunda Ankilozan spondilit hastalarında oksidatif stresin arttığını saptadık. Buna bağlı olarak oksidatif stresi azaltabilecek etkili bir antioksidan terapi AS hastalarında mevcut tedaviye ek bir tedavi seçeneği olabilir.

Anahtar Kelimeler: