Özet:

Bu çalışmanın temel amacı çevre sosyolojisi ile ilgili yapılan araştırmaların bibliyometrik analiz yöntemiyle incelenmesidir. Bu hedefle Web of Science (WoS) veri tabanında taranan indekslerde yer alan çevre sosyolojisi ile ilgili 554 kaynağa ulaşılmıştır. 554 kaynaktan sadece sosyoloji alanında çevre sosyolojisi ile ilgili yayınlanmış makaleleri ele aldığında araştırmanın verisi 237 olmuş ve araştırma sınırlandırılmıştır. Araştırma verisi iki aşamada analiz edilmiştir. Bunlardan birincisi WoS veri tabanından elde edilen verilerin betimsel analizi, diğeri ise verilerin VOSviewer yazılımı aracılığıyla diyagram analizidir. Betimsel analize göre yayınlanan makalelerin yıllara göre dağılımına bakıldığında çevre sosyolojisi ile ilgili yayın hayatına 1987 yılında başlanıldığı ve 2008 yılı sonrası hızlı bir artış olduğu gözlemlenmiştir. En çok yayın yapan ve atıf alan dergilere bakıldığında “SOCIETY & NATURAL RESOURCES”, “SOCIOLOGICAL FORUM” VE “SOCIAL SCIENCE RESEARCH” oldukları görülmektedir. Bibliyometrik analize göre, VOSviewer programının işlemiş olduğu veriler bakımından çevre sosyolojisi ile ilgili verilerin filtreleme yöntemi uygulanmış ve 19 kurum elde dilmiştir. Bu kurumlar arasında en çok atıf alan ve yayın yapan Utah, Oregon ve Carolina State Üniversiteleri diyagram kümelerin en belirginleri arasında yer almaktadır. Araştırmada elde edilen diğer bir sonuç ise en çok atıf alan ve yayın yapan ülkelere bakıldığında Amerika ilk sırada yer almaktadır. Daha sonra Kanada ve İngiltere gelmektedir. Ortak kelime analizi sonucuna baktığımızda 590 kelimeden en az 3 kere kullanılma kriterine göre aynı olan 42 kelimeye ulaşılmıştır. Bu kelimelerden diyagramda en belirgin olanları ise “environmental sociology” (çevre sosyolojisi), “climate change” (iklim değişikliği) ve “sustainability (sürdürülebilirlik)” kelimeleri bulunmuştur. Son olarak ortak yazar analizinin yazar açısından ele alındığında en çok yayın yapan ve atıf alan makaleler arasında Dunlap ve Catton olmasa da, yazarlar arasında en kuvvetli ilişkileri olduğu görülmektedir. Bu araştırmadan elde edilen sonuçlar ve elde edilen anahtar kelimeler doğrultusunda ilerideki çalışmalara ışık tutmaktadır. Bir sonraki çalışmaların daha detaylı olması ve çevre sosyolojisinin alt disiplinlerinin ele alınması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler: