Özet:

Günümüzde süt sığırcılığında sağım süreci birbiriyle yakından ilişkili olan "hayvan, insan ve makine" üçlüsü ile gerçekleştirilmektedir. Sağım sürecinde beklenen başarı, hayvanın sağım makinesine alışkanlığı, sağımcının deneyimi ve sağım makinesinin fonksiyonel uygunluğu ile sağlanır. Bu çalışmanın amacı sağımcının süt verimi üzerine ve işletme gelirine katkısını belirlemektir. Çalışma materyali olarak, 35 adet sağmal Holstein inek bulunan işletmeye ait 387 sağımdan elde edilen süt verimi ortalamaları kullanılmıştır. İnekler 6 farklı sağımcı tarafından sağılmıştır. Araştırmada farklı sağımcı ve sağımcıların deneyimlerinin ortalama süt verimine üzerine etkisini belirlemek için Linear Mixed Models kullanıldı. Ayrıca sağımcıdan kaynaklanan süt verimindeki fark ekonomik olarak analiz edilmiştir. Çalışma sonucunda, bireysel olarak sağımcının ve sağımcı deneyiminin ortalama süt verimi üzerindeki etkisinin önemli olduğu belirlenmiştir. Buna göre, 1. sağımcı (en yüksek ortalama süt verimi; 22.6±0.46 kg) ve 5. sağımcı (en düşük ortalama süt verimi; 20.3±0.76 kg) arasında günlük ortalama 2.3 kg'lık bir fark belirlenmiş ve bu fark istatistiksel olarak önemli bulunmuştur (P=0.011). Sağımcıdan dolayı ortalama süt verimindeki fark; 35 sağmal ineğin bulunduğu işletmede günde yaklaşık 80 lt daha fazla süt verimi ve 184 ₺ (31.9 $)’lik gelir artışı sağlamıştır. Bu gelir farkı, sigortalı bir işçinin maliyetine karşılık gelmektedir. Sağımcı deneyimi üç kategoriye ayrılmıştır, en az deneyimli sağımcıdan elde edilen ortalama süt verimi ile en deneyimli sağımcıdan elde edilen ortalama süt verimi arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (P=0.04). Bu durum, deneyimli sağımcının günde yaklaşık 156 ₺ (27.03 $) daha fazla gelir getirdiğini göstermektedir. Sonuç olarak, süt sığırcılığı işletmesinin karlılığı için sağımcı faktörünün önemli olduğu belirlenmiştir. Tecrübeli sağımcının, kendi giderlerini karşılayacak kadar gelir artışı sağlayabileceği ve işletmeye ilave maliyet oluşturmayacağı ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler: