Özet:

Osmanlı Devleti’nde hapis cezası zaman zaman uygulanmış olmakla birlikte, geleneksel ceza sisteminin terk edilerek sistemin yeniden düzenlenmesi ve hürriyeti bağlayıcı cezalara kanunlarda yer verilmesi XIX. yüzyılda, Tanzimat’ın ilânından sonra gerçekleşmiştir. 1840’daki Ceza Kanunu’nun ardından çıkarılan ceza kanunlarında yer alan hapis cezasının uygulama alanı olan hapishanelerin fiziki yapısı, sağlık koşulları ve yönetimine dair nizamnameler çıkarılarak hapishanelerin ıslah edilmesine gayret edilmiştir. Bu amaçla Avrupa’daki uygulamalar incelenmiş, gelişmeler takip edilmiştir. Elde edilen bilgiler devletin ihtiyaçları, gelenek ve adetlerine göre şekillendirilerek Osmanlı hapishanelerine dair nizamnameler oluşturulmuştur. Makalemizin konusunu bu amaçla kaleme alınan ve Fransızcadan çeviri olan, Osmanlı hapishanelerinin genel durumundan da bahseden 1893 tarihli örnek bir nizamnamenin transkripsiyonu ve değerlendirmesi oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler: