Abstract:

Amaç: Pentilentetrazol (PTZ) yaygın antikonvülzan olduğu varsayılan ilaçların değerlendirilmesi için kullanılan bir maddedir ve sinir liflerinin tekrarlayan şekilde uyarılmasını ve refrakter süresinin kısaltılmasını sağlar. Anandamid, nöronlarda sentezlenen ve depolarizasyon sırasında atılan bir endokannabinoiddir ve çok hızlı bir şekilde inaktive olur. Epilepsi gibi sinirsel bozukluklarda, yüksek anandamid düzeyleri gözlenmiştir. Etanol akut bir uygulama sonrası, antikonvülsif etkisi olan bir psikoaktif maddedir, ancak yüksek dozlarda tekrar tekrar verilmesi prokonvülsan etkiye yol açar. Bu çalışmada amacımız endokannabinoidlerin farelerde PTZ kaynaklı epileptik nöbetleri indükleyen anandamidin etkisini, kannabinoid reseptörlerinin tiplerini belirleyerek araştırmaktı. Yöntemler: Küçük hayvan deney modelimizde, 25-35 gr ağırlığında otuz iki İsviçre albino erkek fare kullanıldı. Çalışma sırasında, deney hayvanları; kontrol, anandamid, anandamidin sentetik analoğu (WIN 55.212-2) ve etanol olarak rastgele dört gruba ayrıldı. Epileptik atakların sayısı, ilk epileptik atak süresi, epileptik atakların toplam süresi ve PTZ enjeksiyonundan sonraki ilk ataktaki bekleme, mortalite ve alevlenme gelişim süresi her grupla karşılaştırıldı. Bulgular: WIN 55.212-2, anandamid ve etanol gruplarının tümünde mortalite oranı ve nöbet süresi anlamlı olarak daha düşüktü. PTZ enjeksiyonu öncesi etanol ve anandamid uygulandığında gecikme süreleri anlamlı olarak yüksek bulundu; ancak gruplar arasında bir fark yoktu. Bununla birlikte, benzer bir ilişki WIN 55.212-2 ve etanol arasında da mevcut değildi. Sonuç: Endokannabinoid anandamid’in gözlenen antiepileptik etkisinin, çözücüsü olan etanol’ün etkisine bağlı olduğu söylenebilir; fakat bu etki de analoğu olan WIN 55.212-2 ile gözlenmemiştir. Her iki endokannabinoid de kannabinoid reseptörlerini etkilese de, bunların etkileri arasındaki söz konusu fark, onların farklı farmakokinetik, metabolizma ya da yıkım ürünlerine veya aktif metabolitlerine de bağlı olabilir.

Keywords: