Özet:

Sayın Editör, Derginizin 2015 yılı 5. cilt 4. sayısında yayınlanan Ekim ve arkadaşlarına ait derin ven trombozu (DVT) olan yaşlı hastalarda trombofilik mutasyonların sıklığına dair araştırmayı büyük bir ilgi ile okuduk. Çelişkili bulduğumuz bazı hususları paylaşmak istiyoruz. Güncel kaynaklara göre, günümüzde venöz tromboembolizmli (VTE) olguların değerlendirilmesinde araştırılan kalıtsal trombofili nedenleri faktör V Leiden, protrombin gen G20210A mutasyonu, antitrombin, protein C ve protein S eksiklikleridir (1). En sık kalıtsal trombofili nedenleri faktör V Leiden ve protrombin gen G20210A mutasyonu olup, birlikte kalıtsal trombofilili olguların %50- 60’ını teşkil ederler. Kalıtsal doğal antikoagulan eksiklikleri olan antitrombin, protein C ve protein S eksiklikleri ise diğer olguların önemli bir kısmını oluşturmakta olup, çok az sayıdaki olgu ise nadir bir neden olan disfibrinojenemiler ile ilişkilidir (1). Yazarlar tarafından faktör V Leiden, protrombin gen G20210A mutasyonu ve metilentetrahidrofolat redüktaz (MTHFR) mutasyonları (C677T, A1298C) DVT’ye yatkınlık yaratan mutasyonlar olarak tanımlanmışlardır. Güncel bilgilerimize göre, venöz tromboembolizm (VTE) yönünden yapılan değerlendirmelerde plazma homosistein düzeyleri ölçümünün veya MTHFR C677T varyantının araştırılmasının klinik kanıtı bulunmamaktadır (1). 2007 yılında Bezemer ve arkadaşları tarafından yayınlanan araştırma (“The Multiple Environmental and Genetic Assessment (MEGA) of risk factors for venous thrombosis”; MEGA study) MTHFR C677T polimorfizminin VTE riski yaratmadığını göstermiştir (2). DVT veya pulmoner embolili 4375 hasta ile 4856 kontrol olgusunun dahil edildiği araştırmada sonuç olarak venöz tromboembolizm etyolojisinde MTFR C677T polimorfizminin küçük bir etkisinin olabilmesi olasılığı dahi dışlanmıştır. Diğer kapsamlı çalışmalarda da benzer sonuç elde edilmiştir (3, 4). Ayrıca, MTHFR A1298C polimorfizminin de VTE’li olgularda rolü olduğunu gösteren çalışma yoktur. Dahası, Sazcı ve arkadaşları 2005 yılında ülkemizde sağlıklı insanlardaki MTHFR polimorfizm sıklıklarını rapor etmişlerdir (5). Bu çalışmaya göre ülkemizdeki MTHFR polimorfizm sıklıkları C677T için %42,9%, T677T için %9,6, A1298C için %43,7 ve C1298C için ise %10,0 olarak tanımlanmış olup, bu oranlar da yazarların çalışmalarında rapor ettikleri hastalarda tespit edilen oranlardan belirgin bir farklılık göstermemektedir. Sonuç olarak, VTE’li olgularda kalıtsal trombofili nedenlerinin araştırılması gerekli görülür ise faktör V Leiden, protrombin gen G20210A mutasyonu, antitrombin, protein C ve protein S eksiklikleri tetkik edilmeli; MTHFR polimorfizmleri venöz tromboza yatkınlık yönünden yapılan incelemelerde etyolojik bir neden olarak görülmemeli ve araştırılmamalıdır. Anahtar Kelimeler: Genetik polimorfizm; kalıtsal trombofili; metilentetrahidrofolat redüktaz, trombofili; venöz tromboembolizm. Key Words: Genetic polymorphism; inherited thrombophilia; methylenetetrahydrofolate reductase, thrombophilia, venous thromboembolism.

Anahtar Kelimeler: