Abstract:

Allah Teâlâ’nın âyet-i kerimelerden kast ettiği anlama ulaşmak için takip edilen metodolojinin doğru olması oldukça önem arz etmektedir. Bu konuda müfessirlerin ittifak etmesinin de doğru sonuca ulaşmada önemli bir rolü bulunmaktadır. Çalışmada tefsir yönteminde bu ittifaktan ayrılıp şaz yorum yapanların hükmüne dikkat çekilmiştir. Geçmişten günümüze âyetler üzerine farklı yorumlar yapılmaktadır. Müfessirlerin ittifak ettikleri anlamın dışına çıkıp farklı bir yorum yapmak şaz kabul edilmektedir. Cumhurdan ayrılıp bir görüşte tek kalmak, görüşün sahih ve kabulden uzak olmasına sebep olmaktadır. Şaz yorum Ehl-i sünnet, Mu‘tezile, Şiâ ve farklı mezhep ve ideoloji sahibi müfessirler tarafından âyetlerin tefsirinde zaman zaman karşımıza çıkmaktadır. Ulemâ bu gibi görüşlerin kabul edilmediğini ittifakla beyan etmektedir. Dolayısıyla Kur’ân tefsirinde bu şaz yorumlara dikkat edip uzak durmak icap etmektedir. Yapılan bu şaz yorumların sebepleri arasında kötü emellerine ulaşma, aşırılık, mezhebî ve müfessirin bireysel ideolojisi neden olarak gösterilebilir. Kur’ân âyetleri üzerine yapılan tefsir, te’vil ve yorumların Arap dil kaideleri ve tefsir usûl kaidelerine uygun olması gerekmektedir. Aksi durumda âyetlerin asıl manasına ulaşmada ileri sürülen görüşlerin kabul edilmeyeceği göz önünde bulundurulmalıdır. Meşhur olan görüşün bu şaz yorumlara tercih edilmesi ulemânın üzerinde ittifak ettiği konulardandır. Çalışmada âyetin zâhir anlamına muhalif bu ve benzeri görüşlerin ulemâ nezdinde kabul görmediğine dikkat çekilmiştir.

Keywords: