Özet:

Haritalar ve portolanlar antik çağlardan beri taşımacılık, bilimsel araştırma, teknik hizmetler ve gezilerde kullanılmak amacıyla yapılan teknik çalışmalardan biridir. Portolan haritalar denizciler tarafından gözlemlenen mesafelere dayanan seyir haritalarıdır. Bu haritalar yalnızca coğrafi özellikleri değil, aynı zamanda şehirler, insanlar ve kültürle ilgili dönemine ait bilgiler de sağlar. Portolanlar kültürel ve sanatsal değerlere sahiptir ve dönemlerinin askeri, siyasi, sosyal ve ekonomik özelliklerini yansıtan en önemli tarihsel belgelerden biridir. Batı ile Doğu arasında bulunan Hazar havzası dünyanın en büyük gölü veya iç denizidir. Azerbaycan, Rusya, Kazakistan, Türkmenistan ve İran ile sınırlanan Hazar Denizi, çevresindeki petrol ve gaz rezervleri nedeniyle jeopolitik ve ekonomik olarak önemlidir. Hazar Bölgesi’nin küresel ve bölgesel stratejik önemi her geçen gün artarken, Batılı devletlerin Hazar Denizi’ne ilgileri doğrultusunda haritalar hazırlanmaya başlamıştır. Hazar Bölgesi’nin zamanla değişimi birçok tarihsel haritaya yansımıştır. Hazar Havzası bu özellikleriyle birçok tarihi haritaya da konu oluşturur. Eski çağda Hyrcanian Okyanusu ya da Hircanum Denizi olarak geçen bölge, Bahr Mazanderan, Bahr-i Hazar, Gulzum Denghiz, Bahr Gilan ve Kaspiskoye More olarak adlandırılmıştır. Bu çalışmada tarihsel süreç içinde Hazar Denizi haritalarının özellikleri açıklanmakta ve devletlerin haritacıların gözünde bölge hakkındaki bakış açıları değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler: