Özet:

Bir eğitim durumunda, dönütün; yönlendirici, güdüleyici ve pekiştirici olmak üzere üç temel işgörüsü vardır. Yani, dönüt verirken, aynı anda ipucu, pekiştireç ve düzeltme işe koşulabilmektedir. Bu durumda, öğretim hizmetinin niteliğini belirleyen değişkenlerden biri olan dönüt, önem kazanmaktadır. Dönüt, görev tamamlandıktan sonra verildiğinde, iş işten geçmiş olmaktadır. Çünkü bu tür dönüt sadece sonuç bilgisi verir, sürece değil ürüne odaklıdır. Araştırmalar, anında verilen dönütün, geciktirilmiş dönütten daha etkili olduğunu göstermektedir. Bu çalışmanın amacı, öğrenene anında dönüt sağlayabilecek yolları aramaktır. Literatür taraması sonucunda beş tür dönüt sunma yaklaşımının araştırmanın amacına uygun yollar olduğu bulunmuştur. Bunlar; izleme testleri, programlı öğretim, akran dönütü, bilgisayar destekli dönüt sunma ve kendi kendine dönüt verme yaklaşımlarıdır. Bu yaklaşımlardan her birinin üstün olduğu durumlar ve sınırlılıkları vardır. Öğrenene öğrenmelerinin doğruluğu ya da yanlışlığı hakkında anında dönüt verebilmek için önce öğrencinin öğrendiklerini göstermesi sağlanmalıdır. Sınıftaki her bir öğrencinin öğrendiklerini göstermesine olanak olmadığına göre kendini izleme ve dönüt verme becerilerinin öğretilmesi ön plana çıkmaktadır. Genel olarak etkili çalışma ve öğrenme yollarına sahip olan öğrencilerin öğretim hizmeti niteliğindeki değişmelerden böyle olmayan öğrenciler kadar etkilenmedikleri görülmektedir. Yani alınan bütün önlemlere rağmen etkili bir öğretim hizmeti sunulamadığında içsel dönüt öğrenme sürecini garanti altına alabilmektedir. Böyle düşünüldüğünde “kendi kendine dönüt vermenin” araştırmanın amacına en uygun yaklaşım olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler: