Özet:

Bu araştırma, resimli bir çocuk kitabındaki resimler ve çocukların bu resimlere yaptığı yorumlar üzerine kurulmuştur. Amaç, çocukların resimli kitaplardaki resimleri nasıl anlamlandırdıklarına ilişkin ipuçları toplamaktır. Bu bağlamda ilkokul 1. sınıf öğrencilerinin Behiç Ak tarafından yazılan ve çizilen Uyurgezer Fil isimli resimli çocuk kitabının sayfaları hakkında yaptıkları yorumların düzeyleri araştırılmıştır. Araştırma kapsamında seçilen iki devlet ilkokulunda eğitim gören toplam 39 birinci sınıfta öğrencisi ile yüz yüze görüşmeler yapılmıştır. Görüşmelerde öğrenciler kitabın resimlerini incelemiştir. Yapılan birebir görüşmeler not alınmıştır. Ardından içerik analizi ile yapılan yorumların düzeyleri belirlenmiştir. Yorum düzeyleri, (1) tanımlama, (2) yüzeysel yorumlama, (3) hayali yorumlama ve (4) kritik anlayış olarak belirlenmiştir. Analizler öğrencilerin kurdukları her bir cümlenin hangi yorum düzeyini girdiğini belirlemek amacıyla yapılmıştır. 39 katılımcı kitap hakkında toplam 465 cümle kurmuşlardır. Yorum düzeyleri arasında en fazla tanımlama düzeyinde cümleler kurulmuştur, bu düzeydeki cümlelerin toplamı diğer üç düzeyde yapılan yorumların toplamından fazladır. Kritik anlayış içeren cümleler çok sınırlıdır. Bunun yanı sıra her beş cümleden birisi hayalî yorumlama düzeyinde iken yüzeysel yorumlama düzeyindeki cümlelerin sayısı bundan biraz daha azdır. Literatürde yer alan benzer çalışmalarda elde edilen cevaplarla karşılaştırıldığında, arada çok büyük farklar olduğu görülmektedir. Farklı ülkelerde yapılan benzer çalışmalarda yer alan çocukların kitaplardaki resimleri yorumlamalarında sanatsal farkındalık, kritik anlayış ve bütüncül bir yaklaşım içeren ifadelerin daha fazla yer almaktadır. Konuyla ilgili öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: