Özet:

Bu çalışmanın amacı, milli güreşçilerin duygusal zekâ, öz-yeterlik ve hedef yönelimlerini belirleyerek, bazı bağımsız değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığını ortaya koymak ve aralarındaki ilişkiyi tespit etmektir. Araştırmaya 2014-2015 yılında Türkiye Genç ve A Milli Takım kampında yer alan; 12 kadın (?" " "X" ¯?_"yaş" =30.83 ± 6.96) ve 59 erkek (?" " "X" ¯?_"yaş" =24.57 ± 5.48), serbest ve greko-romen branşlarında müsabakalara katılan 71 güreşçi ("X" ¯_"yaş" =25.36±6.17) gönüllü olarak katılmıştır. Veri toplama aracı olarak ‘Bar-On Duygusal Zekâ Ölçeği’, ‘Sporda Görev ve Ego Yönelimleri Ölçeği’ ve ‘Genel Öz-Yeterlik Ölçeği’ kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde normal dağılım koşulları yerine gelmediği için non-parametrik testlerden Spearman Sıra Korelasyon Analizi, Kruskal Wallis ve Mann-Whitney U testleri kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda, güreşçilerin genel duygusal zekâ düzeyleri orta, öz-yeterlikleri yüksek, görev ve ego yönelimleri orta düzeyde bulunmuştur. Öz-yeterlik ile duygusal zekânın şartlara ve çevreye uyum alt boyutu arasında negatif yönde düşük düzeyde (p<0.01), öz-yeterlik ile görev yönelimi arasında pozitif yönde orta düzeyde (p<0.01) ve öz-yeterlik ile ego yönelimi arasında pozitif yönde düşük düzeyde (p<0.05) anlamlı ilişki olduğu tespit edilmiştir. Analizler, duygusal zekânın alt boyutlarından kişisel farkındalık (p<0.05), şartlara uyum (p<0.05) ve genel ruh hali (p<0.05) puanlarının yaşa göre farklılaştığını; duygusal zekânın alt boyutlarından alınan puanların millilik sayısına ve cinsiyete göre farklılaşmadığını göstermiştir (p>0.05). Görev ve ego yönelimli olma yaş ve millilik sayısına göre farklılaşmazken (p>0.05), görev yönelimli olmanın cinsiyete göre farklılaştığı (p<0.05); öz-yeterliğin ise cinsiyet, yaş ve millilik sayısına göre farklılaşmadığı görülmüştür (p>0.05). Milli takım kamplarında sıkı bir disiplin altında olan sporcuların, bu ortama uyum sağlamak için öz-düzenlemeler ve değişiklikler yapmaları gerekebilir. Güreşçilerin şartlara ve çevreye uyumları ile öz-yeterlikleri arasındaki negatif ilişki bu durumla açıklanabilir. Hedef yönelimlerinin öz-yeterlikle pozitif ilişkili olması, elit düzeyde güreşçilerden oluşan araştırma grubunun bu süreçte öz-yeterliklerini yüksek algılamalarıyla açıklanabilir.

Anahtar Kelimeler: