Özet:

Günümüzde sekiz tane önemli küresel ve özellikle gelişmekte olan ülkelerde uzmanlık alanlarını, bölgesel farlılıkları dikkate alan 60’tan fazla yerel yükseköğretim kurumları sıralama listesi vardır. Yükseköğretim kurumları listelerinin hazırlanmasında listeleri hazırlayan kuruluşların tercih ettikleri kriterler ve yöntemler bir birinden oldukça farklı olabilmektedir. Thurstone’nun karşılaştırmalı yargı kanununun farklı varsayımlar altında kullanılan beş hali olduğunu bilinmektedir. Thurstone’un ikili karşılaştırmaya dayalı ölçekleme yöntemlerindenbilinenleri V. ve III. hal denklemleridir.  İkili karşılaştırma yargılarına dayalı ölçekleme tekniklerinden bir diğeri ise psikolojik deneyler, spor müsabakaları ve genetik gibi geniş bir kullanım alanı olan Bradley-Terry modelidir. Bu çalışmada iki farklı ölçekleme yöntemi ile üniversite sıralama kuruluşlarının kullandıkları kriterler önem düzeyine göre sıralanmış ve elde edilen kriter sıralamasının tutarlılığı incelenmiştir. Bu çalışmada Thurstone’un III. hal denklemi ile Bradley-Terry modelinin sonuçlarının karşılaştırılması amaçlanmıştır. Çalışma, nicel araştırma tekniklerinin kullanıldığı temel araştırma modelinde desenlenmiştir. Araştırmanın örneklemini Türkiye’deki kamu ve özel/vakıf yükseköğrenim kurumlarında akademisyen olarak çalışmakta olan 247 kişi oluşturmaktadır. III. Hal Denklemi ve Bradley-Terry modeli ile yapılan ölçeklemede akademisyenlerin SCI, SSCI ve AHCII İndekslerinde Taranan Makale Sayısı’nıönemli kriter olarak gördüğü buna karşın Üniversitenin Nobel Sahibi Üye veya Mezun Sayısı’nı iseönemsiz kriter olarak gördükleri belirlenmiştir. Her iki ölçekleme yönteminde de üniversite sıralama kriterlerinin sıralarının aynı olduğu tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler: