Özet:

Geçmişte, daha çok çevre şartlarının etkisinde gelişen şehirler, günümüzde sanayi ve ticari faaliyetler neticesinde daha hızlı gelişmekte ve muazzam büyüklüklere ulaşmaktadır. Bu yerleşmelerin büyük çoğunluğu ise bulundukları lokasyonun sağladığı avantajlar sayesinde gelişmektedir. Nitekim eski ulaşım ve ticaret yolları üzerinde bulunan yerleşmeler, ulaşım güzergâhlarından önemli bir değişiklik olmadığı sürece önemlerini korumakta ve zamanla değişik fonksiyonel özelliklerle nüfuslarını ve yerleşim sahasını genişletmektedirler. Bunun aksi de mümkün olabilmektedir. Geçmişte ipek yolu üzerinde önemli bir konumda olan Nizip, günümüzde E-90 şehirlerarası karayolunun etkisiyle önemini daha da artırmıştır. Ulaşım güzergâhında olması yol boyu dinlenme tesisleri, lokantalar ve tamir atölyelerinin artmasını sağladığı gibi şehrin yol boyuna doğru kaymasına zemin hazırlamıştır. Çevredeki alanların tarıma elverişli olması zeytin ve antep fıstığı gibi ürünlerin tarımını önemli kılmıştır. Bilindiği gibi çoğu şehir yerleşmesinde sanayi faaliyetlerinin temelini tarım oluşturmaktadır. Çevresinde tarımsal faaliyetlerin yoğun olduğu yerleşmelerde tarımda dayalı sanayi faaliyetleri önem kazanır. Nizip şehrinde de özellikle zeytinyağı fabrikaları olmak üzere zeytin, antep fıstığı ve pamuğa dayalı sanayi faaliyetleri gelişme göstermiştir. Şehrin tarım alanlarına doğru genişlemesi, tarım alanlarının bir kısmını işgal ettiği gibi gelecekte de tarımsal üretimin azalmasına ve tarıma dayalı sanayi faaliyetlerinde kapasite kullanım oranlarını düşmesine ya da bazılarını kapanmasına yol açabilir. Bu çalışmada Nizip şehrinin tarihsel süreçte önemi, şehrin alansal gelişimi, şehrin gelişiminde ulaşım ve sanayi faaliyetlerinin önemi incelenmiştir. Tarım alanlarının daralması ile oluşacak çevresel ve ekonomik sorunlara dikkat çekilmiştir.

Anahtar Kelimeler: