Özet:

Bu araştırma, yüksek iyotlu yemlerle beslenen sığırlarda, canlı ağırlık artışı, bazı klinik, hematolojik ve biyokimyasal parametrelerde meydana gelebilecek değişimleri ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Yeme katılan iyot kaynağı olarak ethylenediamine dihydriodide (EDDI) kullanılmıştır. Araştırmada 15-16 aylık, ortalama 350 kg canlı ağırlığında, toplam 12 baş kültür melezi besi sığırı kullanılmıştır. Denemeye alınan hayvanlar, her grupta 6'şar adet olmak üzere 2 gruba ayrılmıştır. Hayvanlara konsantre yem (ticari yem), arpa kırması ve kaba yem olarak ise saman ve yaş şeker pancarı posası yedirilmiştir. Denemeye başlamadan önce, hayvanların kan serumlarındaki iyot miktarının ortalama olarak 7.5 µg/100 ml düzeyinde olduğu tespit edilmiştir. Hayvanlar ferdi olarak yemlenmiş ve EDDI, birinci gruba hayvan başına günlük ortalama 10 mg (kontrol grubu), ikinci gruba ise, yine hayvan başına günlük ortalama 200 mg (deneme grubu) miktarında, konsantre yemle karıştırılarak 8 hafta boyunca verilmiştir. Çalışmada, deneme grubu hayvanlarında herhangi bir belirgin toksikasyon belirtisine rastlanmamakla birlikte, sadece bir hayvanda burun ve göz yaşı akıntısı ve öksürük, bir hayvanda da boyun bölgesinde hafif çapta kıl dökülmesi gözlenmiştir. Kontrol grubu ile karşılaştırıldığında, deneme grubunda günlük canlı ağırlık artışında azalma (p>0.05), vücut sıcaklığı (p<0.05), dakikadaki kalp (p<0.001) ve solunum frekanslarında (p<0.05) artma tespit edilmiştir. Bazı hematolojik parametreler bakımından deneme grubundaki hematokrit değerin (p>0.05), total lökosit miktarının (p>0.05), nötrofil (p<0.001) ve monosit oranlarının (p>0.05) daha yüksek, hemoglobin miktarının (p>0.05), lenfosit (p<0.05) ve eosinofil oranlarının (p<0.01) daha düşük olduğu belirlenmiştir. Gruplardaki bazı biyokimyasal parametrelere bakıldığında ise, kontrol grubuna göre, deneme grubunda, serum iyot (p<0.001), glikoz (p<0.05), total protein (p<0.05), kan üre azotu (BUN) p<0, 01), aspartat aminotransferaz (AST) (p<0.01) ve tiroksin miktarları (p<0.05) artmış, kolesterol miktarı (p<0.01) azalmıştır.

Anahtar Kelimeler: