Özet:

1980’li yıllardan itibaren serbest piyasa hükümleri yürürlüğe girmiş bu doğrultuda faiz, dış ticaret, sermaye hareketlilikleri serbestleştirilerek ülkenin mevcut küresel ekonomik sisteme entegrasyonu amaçlanmıştır. Küresel ticarete entegrasyon ve ülkeler arası sermaye akımlarının serbest dolaşımı ekonomide kırılganlığı arttırmıştır. Makroekonomik istikrarın sağlanması ve ekonomik büyümenin sağlıklı gerçekleştirilmesi adına cari işlemler açığı olgusu önem kazanmıştır. Hemen hemen aynı dönemlerde Amerika Birleşik Devletleri önde gelmek üzere sanayileşmiş ve gelişme göstermekte olan tüm ülkelerde bir diğer makroekonomik sorun olarak bütçe açığı olgusu baş göstermiştir. Yüksek oranlarda seyreden bütçe açıklarının ödemeler dengesi üzerinde etkisi iktisat literatürünün temel araştırma konularına konu olmuştur. Bunlardan en bilineni cari açık ve bütçe açığı arasında bir ilişkinin varlığını öngören ikiz açıklar hipotezidir. Bir diğer bilinen hipotez Ricardocu Denklik hipotezidir ki bu hipotez aralarında etkileşim olmadığını öngörmektedir. Ülke ekonomileri açısından her iki açığın etkileşiminin varlığı ve yönünün bilinmesi uygulanacak makroekonomik politikaların başarısına katkı sağlamaktadır. Bu makalede, 2006:1-2019:4 dönemine ilişkin veriler kullanılarak Türkiye’de bütçe açığı ve cari işlemler açığı arasındaki ilişkinin durumu araştırılmaktadır. Bilimsel literatürde ikiz açık hipotezi olarak da adlandırılan bu kavramın araştırılmasında yöntem olarak ARDL sınır testi yaklaşımı kullanılmıştır. Çalışmanın veri setinde yer alan cari açık bağımlı değişken olarak bütçe açığı, yatırımlardaki değişim, reel efektif döviz kuru ve kredi açıkları değişkenleri ise bağımsız değişken olarak yer almaktadır. Sınır testi yardımıyla değişkenler arasında kısa ve uzun dönem anlamlı ilişkilerin var olup olmadığı araştırılmaktadır. Çalışmanın bulguları, uzun ve kısa dönemde bütçe açığı ve cari işlemler açığı arasında anlamlı bir ilişkinin olmadığını göstermektedir. Bu haliyle bulgular, hem uzun hem kısa dönem için geçerli olmak üzere ikiz açık hipotezinin savunucuları olan Keynesyen yaklaşımı reddederken ikiz açık hipotezini reddeden Ricardocu denklik hipotezinin geçerli olduğunu göstermektedir. Çalışmanın ilgili bölümlerinde konu ile ilgili literatüre, çalışma sonucunda elde edilen diğer bulgulara ve politika önerilerine yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler: