Abstract:

Bu çalışmanın amacı düzenli egzersiz yapan spor salonu kullanıcılarının, fiziksel aktivite düzeylerine göre bedenlerini beğenme durumları ve egzersiz bağımlılığı düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Çalışmanın örneklemi İzmir ili Bornova ilçesindeki aktif spor salonu kullanıcısı 352 gönüllü katılımcıdan oluşmaktadır. Veriler anket yöntemiyle toplanmıştır: demografik bilgiler için kişisel bilgi formu, Craig ve diğerleri (2003) tarafından geliştirilen ve Türkçe geçerliği- güvenirliği Öztürk (2005) tarafından yapılan Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi-Kısa Form (IPAQ-Short); Tylka ve Wood-Barcalow (2015) tarafından geliştirilen ve Türkçe geçerliği- güvenirliği Anlı ve Akın (2015) tarafından yapılan “Bedeni Beğenme Ölçeği” (BBÖ) ve Hausenblas ve Downs (2002a) tarafından geliştirilen ve Türkçe geçerliği-güvenirliği Gürbüz ve Aşçı (2006) tarafından yapılan “Egzersiz Bağımlılığı Ölçeği-21” (EB-21) kullanılmıştır. Katılımcıların BBÖ ve EB-21 puanlarının fiziksel aktivite (FA) düzeyine (1-3) göre karşılaştırılmasında Kolmogorow-Smirnov Testi, farkın hangi guruptan kaynaklandığı Mann Whitney U Testi ile; cinsiyetlere göre farkın saptanmasında Mann-Whitney U testi; parametreler arasındaki anlamlı ilişki Spearman'ın Sıralama Korelasyon Katsayısı Testi ile değerlendirilmiştir. Katılımcıların BBÖ puanı 4,24 ± 0,65 iken, zaman ve egzersiz puanı 2,55 ± 0,95, kontrol eksikliği puanı 2,74 ± 1,11, geri çekilme puanı 3,00 ± 1,25, tolerans puanı 2,95 ± 1,17 ve devamlılık puanı 2,55 ± 1,06 olarak tespit edilmiştir. Sadece EB-21 alt boyutlarının tamamında cinsiyetler arasında ve FA seviyesine göre belirlenen gruplar arasında fark olduğu saptanmıştır. Bu anlamlı farklılık, düşük ve yüksek FA düzeyi ile orta ve yüksek FA düzeyi grupları arasında bulunmuştur. EB alt boyutlarının tamamı ile FA için harcanan MET-dk değerleri arasında anlamlı bir ilişki saptanmıştır (p <0,05). Sonuçlar, EB ile FA seviyesi arasında pozitif bir ilişki bulunduğunu fakat BB durumunun FA düzeylerinden bağımsız olduğunu göstermektedir.

Keywords: