Görüntüleme
9
İndirme
2
Besin işleme; bireylere güvenilir ve uzun ömürlü besinler sağlamasının yanında lezzet ve görünüşü iyileştirmek adına uygulanan çeşitli uygulamaları da kapsayan işlemler bütünüdür. Ülkemizde çoğunlukla ambalajlı ve tüketime hazır tüm ürünler işlenmiş besin ana başlığı altında sınıflandırılmakta ve yapılan çalışmalarda katılımcıların işlenmiş besin kavramını sağlıksız, enerji içeriği yüksek ve besleyici değeri düşük besinler olarak ifade ettiği belirtilmektedir. Ancak besin işleme metotları arasında pastörizasyon, sterilizasyon, soğutma, dondurma gibi besin güvenliğinin ve raf ömrünün artırılmasına yönelik işlemler ile beraber besinlerin bazı mikro besin ögeleri ve biyoaktif bileşenler ile zenginleştirilmesi işlemleri de yer almaktadır. Bunların yanında, çoğunlukla düşük maliyetli, tüketimi artırmaya yönelik, enerji içeriğini artırıcı ve besin değerini azaltıcı çeşitli işlemler de tüm dünyada yaygın olarak kullanılmaktadır. Yapılan pek çok çalışma işlenmiş besin tüketimi ile obezite, diyabet, metabolik sendrom ve bazı kanser türleri gibi çeşitli bulaşıcı olmayan kronik hastalıklar arasında ilişki göstermiştir. Farklı epidemiyolojik çalışmalarda işlenmiş besinler, yapılan değişimin kapsamı, doğası, işlemin yeri ve amacına göre farklı şekillerde sınıflandırılmaktadır. Bu derleme kapsamında yapılan literatür taramasında dünyada kabul gören çeşitli besin işleme sınıflandırma sistemleri incelenmiş ve ülkemizde yapılan çalışmalarda kullanılmak üzere terim önerileri sunulmuştur. Buna göre çeşitli sınıflandırma sistemleri içinden NOVA sınıflama sisteminin özellikle besinlerin sağlık etkisinin araştırıldığı çalışmalar açısından daha kapsamlı ve uygulanabilir bir sistem olduğu belirtilmektedir. NOVA sistemi bir sözcüğün kısaltması değil, isimlendirilmesidir. Bu sisteme göre besinler dört temel gruba ayrılmaktadır. Bu terimlerin Türkçe terminolojideki karşılıkları açısından önerilerimiz işlenmemiş/yalın işlenmiş, yemeklerde kullanılan işlenmiş içerikler, işlenmiş besinler ve yoğun işlenmiş besinler ve içecekler olarak verilmiştir. Bu şekilde bir uygulamanın yapılan çalışmalarda yaygınlaşması hem tüketiciler açısından kolay ve anlaşılabilir, hem de araştırmacılar açısından toplum bazlı beslenme önerileri geliştirmek açısından faydalı olacaktır.
Nutrition processing is a whole process that covers the various practices applied in order to improve taste and appearance, in addition to providing reliable and long-lived foods to individuals. In our country, mostly packaged and ready for consumption all products are classified under the main title of processed foods and in the studies the participants expressed the concept of processed foods as unhealthy, high energy content and low nutritional value. But food processing methods include processes aimed at increasing food safety, such as pasteurization, sterilization, cooling, ice cream and the lifetime of the rack, as well as processes of enriching foods with some micronutrients and bioactive components. In addition to these, a variety of processes, mostly low-cost, aimed at increasing consumption, increasing energy content and reducing nutritional value, are also widely used worldwide. Many studies have shown a relationship between the consumption of processed foods and various non-communicable chronic diseases, such as obesity, diabetes, metabolic syndrome and some types of cancer. The nutrients processed in various epidemiological studies are classified in different forms according to the scope of the change, nature, place and purpose of the process. In the literary scan carried out under this collection, the various food processing classification systems recognized worldwide have been studied and term recommendations for use in our country’s studies have been presented. According to the various classification systems, the NOVA classification system is a more comprehensive and applicable system in terms of studies in which the health effects of nutrients are studied. The NOVA system is not an abbreviation of a word, but an appointment. According to this system, the foods are divided into four basic groups. In terms of the responses of these terms in Turkish terminology, our recommendations are given as unprocessed/processed, processed ingredients, processed foods and intensely processed foods and beverages used in foods. In this way, the spread of an application in the studies will be easy and understandable for both consumers and for researchers to develop community-based nutritional recommendations.
Alan : Sağlık Bilimleri
Dergi Türü : Ulusal
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
