Özet:

Amaç: Gıda takviyeleri, sağlık desteği sağlaması ve beslenme eksiklerini tamamlaması amacıyla son dönemlerde yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. Toksik metal maruziyeti ise gıda takviyelerini kullananlarda oldukça ciddi sağlık problemlerine neden olabilmektedir. Bu çalışmada çocuklarda immün sistemi kuvvetlendirmek için kullanılan gıda takviyelerindeki toksik metal düzeyini belirlemek amaçlandı. Gereç ve Yöntemler: Eczane, market ve internet vb. üzerinden satışa sunulan çocuklarda immün sistemi kuvvetlendirmek için kullanılan 30 adet gıda takviyesi örneği toplandı. Toplanan bu gıda takviyelerinde ICPMS analizi yapıldı. Örneklerdeki arsenik (As), bakır (Cu), çinko (Zn), mangan (Mn), selenyum (Se), krom (Cr), civa (Hg), kurşun (Pb), kadmiyum (Cd), kalay (Sn), kobalt (Co), alüminyum (Al), molibden (Mo), antimon (Sb) ve nikel (Ni) düzeyleri tespit edildi. Bulgular: Çalışmamızda immün sistemi desteklemek amacıyla piyasada ticari olarak satılan gıda takviyelerindeki toksik metal düzeyleri değerlendirildi. Numunelerdeki Cr, Co, Cu, Zn, As, Se, Mo ve Hg’nin ortalama düzeyleri uluslararası kuruluşlar tarafından belirlenen limitlerin üstünde tespit edildi. Bununla birlikte Cd, Al, Mn, Ni ve Pb’nin ortalama düzeyleri ise bu limit düzeylerine çok yakındı. Buna karşın analiz edilen ürünlerdeki Sn ve Sb düzeyleri limitlerin çok altında bulundu. Analiz edilen tüm metallerin korelasyonları pozitifti. Sonuç: Sonuçlarımız değerlendirildiğinde gıda takviyelerinde bazı toksik metal düzeylerinin toksisite oluşturabilecek düzeyde olduğu tespit edildi. Üretici firmaların tüketicileri bilgilendirmek adına uluslararası denetim kuruluşlarının toksik metaller ve eser elementler için belirlemiş olduğu günlük alım limitleri ve kendi ürünlerindeki toksik metal ve eser element düzeylerini gösteren bir bilgininde etiketlerine eklemelerinin uygun olacağı değerlendirilmektedir. Gıda takviyelerinin hammadde temininde, üretiminde ve pazarlanmasında daha etkin bir yasal düzenleme ve denetimin gerekliliği ortaya çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler: