Özet:

Danimarka’da yayımlanan Jyllands Posten adlı gazetenin 2005 yılında yayımladığı Hz. Muhammed içerikli karikatürler krize neden olmuştur. Gazetede, “Hz. Muhammed’i Nasıl Biliyorsunuz” sorusu etrafında çizilen karikatürler, peygambere hakaret ettikleri gerekçesiyle eleştirilmiştir. Bu olaydan sonra gazete yönetimi ve çizerlerine yönelik tehditler olduğu ifade edilmiştir. Benzer bir olay 2015 yılında Fransa’da da yaşanmış ve Charlie Hebdo adlı mizah dergisinde yayımlanan benzer içerikli bir karikatür nedeniyle derginin ofisine yapılan silahlı saldırı sonucu çok sayıda kişi hayatını kaybetmiştir. Müslümanların tepkisine yol açan bu olaylar, karikatürlerin saldırgan tavırları ile ilgilidir ve bu karikatürlerin Müslüman coğrafyanın dışında ortaya çıkması, yaşanan krizlerin önemli bir tetikleyicisi olmuştur. “Peygamberin tasviri yapılabilir mi?” sorusu etrafında şekillenen gündem, tasvirin olup olamayacağı yönünde İslam içerisinde bir tartışma üretmekten daha çok, amillerin farklı dinden olması hasebiyle doğrudan dine bir saldırı olarak algılanarak gündeme bu şekilde yön vermiştir. Benzer bir tartışma, 2015 yılında ilk olarak İran’da gösterime giren İranlı yönetmen Mecid Mecidi’nin Muhammed: Allah’ın Elçisi filmi ile gündeme gelmiştir. Peygamberin çocukluk ve gelişim dönemlerinin konu edildiği filmde, peygamberin çocukluk dönemleri için kullanılan görseller, yine “Peygamberin tasviri yapılabilir mi?” sorusu etrafında tartışmalara neden olmuştur. Fransalı yazar Silvia Naef, orijinal adı Ya-t-il Une “Question de L’image” en Islam? olan ve Türkçeye Can Belge tarafından İslam’da “Tasvir Sorunu” Var Mı? başlığıyla tercüme edilen eserinde, bu soruya daha bütüncül bir açıdan yaklaşmakta ve İslam’da tasvir konusunu birincil kaynaklar üzerinden incelemektedir. Kitap, orijinal adı ile 2004 yılında basılmıştır. Türkçe tercümesine yapılan eklerle orijinalinde bulunmayan ve yukarıda belirtilen Danimarka ve Fransa’daki gelişmeler kitaba eklenmiştir.

Anahtar Kelimeler: