Görüntüleme
4
ÖZ Türk dilleri yapı bakımından eklemeli dil ailesi grubu içerisinde yer alır. Türk dillerinde yeni bir kelime oluşturulurken yapım eklerine başvurulur. Yapım ekleri, ad soylu sözcükler ve fiiller arasında sürekli bir ilişki kurar. Kelimenin başına veya sonuna eklenen bu eklerin en önemli yanı, kökle bir ilişki kurarak kelimede anlam ve görev değişikliği ortaya çıkarmasıdır. Kelime yapımında kök ve ek uyumunun tutarlılığı kadar türetilmiş sözcüklerin semantik olarak tasnif edilmesi de büyük önem arz etmektedir. Bugüne kadar yapılmış semantik tasniflerde semantik nitelikler çok dağınık ve alışageldik şekilde (ör. somut-soyut, ad-sıfat) verilmiştir. Bu durum {-mA} fiilden isim yapım eki için de geçerlilik gösterir. Bu makalede Kazak Türkçesinde yer alan {-BA, -mA} yapım eki ile türetilmiş isimlerin yapı ve anlam özellikleri göz önünde tutularak gruplandırılması ve bu eklerin türetmede etkili oldukları anlam gruplarının saptanması amaçlanmaktadır. Semantik tasnifte yer alan tüm örnekler K. Koç, A. Bayniyazov ve V. Başkapan tarafından hazırlanan Türkiye Türkçesi-Kazak Türkçesi, Kazak Türkçesi-Türkiye Türkçesi Sözlüğü (2009)’nden taranarak derlenmiştir. Bu doğrultuda makale Kazak Türkçesindeki {-BA, -mA} ekiyle türetilen isimlerle sınırlı tutulmuş olup Kazak Türkçesinde {-BA, -mA} eki ile fiilden isim yapılmış sözcükler tarafımızca önerilen semantik tasnif ile gösterilecektir. Çalışmamızda elde edilen veriler istatistiksel yönden sonuç kısmında bahsedilecektir. Tespit edilen örnekler için tarihî veya çağdaş Türk dilleriyle bir mukayeseye gidilmeyecektir.
ABSTRACT Turkic languages are in the agglutinative language family group in terms of structure. When creating a new word in Turkic languages, suffixes are used. Formation suffixes establish a continuous relationship between nouns and verbs. The most important aspect of these suffixes added to the beginning or the end of the word is that it establishes a relationship with the root and reveals a change in meaning and task in the word. The semantic classification of the derived words is as important as the consistency of root and affix harmony in word formation. In the semantic classifications made so far, semantic attributes have been given in a very scattered and conventional way (e.g. concrete-abstract, noun-adjective). This situation is also valid for the deverbal noun suffix from the verb {-mA}. In this article, it is aimed to group the nouns derived with the {-BA, -mA} suffix in Kazakh Turkic by considering their structure and meaning features and to determine the meaning groups in which these suffixes are effective in derivation. All the examples in the semantic classification were compiled from Türkiye Türkçesi-Kazak Türkçesi, Kazak Türkçesi-Türkiye Türkçesi Sözlüğü, prepared by K. Koç, A. Bayniyazov, V. Başkapan (2009). In this direction, the article is limited to the deverbal nouns derived with the suffix {-BA, -mA} in Kazakh Turkish, and the words made from verbs with the suffix {-BA, -mA} in Kazakh Turkish will be shown with the semantic classification suggested by us. The data obtained in our study will be mentioned in the conclusion part statistically. No comparison will be made with historical or contemporary Turkic languages for the examples identified.
Alan : Güzel Sanatlar; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Ulusal
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
