Özet:

Bu araştırmada dereceli puanlama anahtarı türü ve puanlayıcı sayısı değişiminin, puanlayıcı güvenirliğini belirlemede kullanılan tekniklerden elde edilen sonuçlar üzerindeki etkisi incelenmiştir. Araştırmanın çalışma grubu, 50 öğrenci ve puanlama yapan 10 öğretmenden oluşmaktadır. Betimsel nitelik taşıyan araştırmada puanlayıcı güvenirliğini belirlemede Kappa istatistik tekniği, log linear analiz tekniği ve Krippendorff alfa tekniği kullanılmıştır. Puanlayıcı sayısı değişiminin puanlayıcı güvenirliğine etkisini incelemek adına belirtilen üç teknik kullanılarak iki, beş ve on puanlayıcı arasındaki uyum düzeyleri hesaplanmıştır. Araştırmada üç teknikten elde edilen analiz sonuçlarında, analitik puanlama anahtarı kullanımıyla elde edilen puanlarda, puanlayıcı sayısı artışının güvenirlik düzeyini düşürdüğü tespit edilmiştir. Üç teknikle yapılan analizlerde,yüksek güvenirlik değerleri iki puanlayıcı kullanıldığında elde edilmiş, puanlayıcı sayısı artırıldıkça güvenirliğin düştüğü saptanmıştır. Analitik puanlama anahtarını oluşturan kategoriler incelendiğinde kategoriler arasında objektiflik düzeyine dayalı olarak, puanlayıcıların uyum düzeylerinde değişkenlik olduğu saptanmıştır.  Araştırmanın sonucunda, kullanılan tekniklerden Kappa tekniği ve Krippendorff alfa tekniğinin paralel sonuçlar verdiği görülmüştür. Bununla birlikte Krippendorff alfa tekniğinin puanlayıcı sayısı değişiminden Kappa tekniğine göre daha az etkilendiği belirlenmiştir. Log-linear analiz tekniğinin ise değişkenler arasındaki etkileşimleri ve uyumsuzluk kaynağını gösteren daha kapsamlı ve geniş bilgi sağladığı tespit edilmiştir.  Sonuç olarak, daha detaylı ölçme sonuçları elde edilmek istendiğinde alt kategorilerden oluşan analitik puanlama anahtarı kullanılarak toplanan puanların, kategorik veri analizi için uygun olan log-linear analiz tekniğinin; daha genel ölçme sonuçlarına ulaşılmak istendiğinde ise bütünsel puanlama anahtarı ile elde edilen puanların Krippendorff alfa tekniğinin kullanılmasının uygun olduğu düşünülmektedir.  

Anahtar Kelimeler: