Görüntüleme
24
Son dönemlerde İslam düşünce tarihindeki farklı dinî ve siyasî oluşumlara mensup alimlerin düşüncelerine yönelik akademik çalışmalar artış göstermekle birlikte, özellikle 16. ve 17. yüzyılları ihtiva eden dönemlerde hem Osmanlı (Sünnî) hem de Safevi (Şiî) devletlerinde kaleme alınan çalışmalara ilişkin akademik incelemelerin hala sınırlı sayıda olduğu görülmektedir. Bu sınırlı literatür, 16. ve 17. yüzyılların düşünce geleneğinin genel portresini çizmek için yeterli veriyi sağlayamadığı için, söz konusu döneme dair hem bibliyografik çalışmaların hem de doğrudan metinler üzerine incelemelerin yapılması faydalı olacaktır. Yapılacak araştırmalar daha ileri çalışmalara zemin hazırlayacağı gibi söz konusu dönemin dinî/teolojik düşünce biçimi hakkında da bazı ipuçları verecektir. Buradan hareketle, bu makale, 17. yüzyıl Şiî tefsir geleneğinin önemli müfessirlerinden Seyyid Hâşim el-Bahrânî ve el-Burhân fî tefsîri’l-Kur’ân isimli tefsirini ele almakta ve müellifin genel bibliyografyasını belli ölçüde incelemekle beraber, doğrudan metnin kendisine yönelik muhteva analizi de yaparak söz konusu dönemdeki Şiî tefsir literatürünün genel karakterini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Ulaşabildiğimiz kaynaklar ışığında, Bahranî’nin, geç dönem müfessiri olmasına rağmen, Şii literatürde o döneme kadar birikmiş olan tefsire dair rivayet malzemesini bütünüyle derlemeyi hedefleyen ilk isim olarak öne çıktığını söylemek mümkündür. Diğer taraftan kendisinin örtük de olsa, diğer (dilbilimsel, felsefî ve tasavvufi) tefsir biçimlerine de bir itirazı söz konusudur. Bu yönleri ile el-Burhân tefsiri, Şii havzanın rivayet/ahbarî kanadının tefsir alanındaki en kapsamlı metni olarak kabul edilebilir. Bahranî ve eserinin bu özellikleri ve Türkiye’de şimdiye kadar bu konuda akademik bir inceleme yapılmaması açısından çalışmamız önem arz etmektedir. Bu bağlamda hem Bahrânî hem de kaleme aldığı tefsir üzerine yapılacak her araştırmanın ileri düzey çalışmalara zemin hazırlayacağı kanaatindeyiz.
While academic studies on the thoughts of scientists belonging to different religious and political formations in the Islamic thought history have increased in recent periods, it is clear that in particular in the 16th and 17th centuries there is still a limited number of academic studies on the studies taken in both the Ottoman (Sünni) and Safevi (Shia) states. Since this limited literature is not able to provide sufficient data to draw the general portrait of the 16th and 17th centuries' thinking tradition, it would be useful to conduct studies on both bibliographical studies and direct texts on that period. The research to be done will provide some clues about the religious/theological way of thinking of the time in question as well as the groundwork for further studies. From here, this article deals with the interpretation of Seyyid Hâşim al-Bahrânî and al-Burhân fî tefsîr'l-Kur'ân, among the important professors of the 17th century Shiite interpretation tradition, and with the aim of examining the general bibliography of the author to a certain extent, the direct analysis of the text is also aimed at revealing the general character of the Shiite interpretation literature in that period. In light of the sources that we can reach, it is possible to say that Bahranî, despite being a late-period inspector, appeared as the first name aimed at fully compilating the material of the rivayet of the tefsire, which has been accumulated until that time in the Shiite literature. And the other is the one who is the one who is the one who is the one who is the one who is the one who is the one who is the one who is the one who is the one who is the one. With these directions, the al-Burhân interpretation can be considered as the most comprehensive text in the interpretation field of the rivayet/ahbarî wing of the Shiite basin. Bahranî and his work are important to work in terms of these characteristics and in Turkey so far there is no academic examination on this issue. In this context, we believe that every research done on both the Bahrani and the pen as well will prepare the ground for advanced studies.
Alan : İlahiyat
Dergi Türü : Ulusal
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
