Özet:

Türk halk müziğinde bir uzun hava türü olan ‘bozlak’, Orta Asya’dan başlayarak günümüzekadar ulaşan ve yaylak – kışlak hayatı yaşayan Yörük / Türkmen ve Avşar oymaklarının kültürlerininbir anlatım ve ifade biçimi olmuştur. Mana bakımından bozlak; bozulamak, bozlamak,feryat etmek ve haykırmak anlamını taşımaktadır. Türkmenlerin ve Avşarların günlükyaşamlarında karşılaştıkları acının, üzüntünün ve isyanın doğaya haykırılması bozlak kültürünündoğmasına sebep olmuştur. Türkmenler, Avşarlar ve bu oymaklar arasında bulunanAbdallar, bozlak geleneğini günümüze kadar ulaştırmışlardır.Bu çalışmada, yerli ve yabancı araştırmacıların bozlak hakkındaki görüşleri, kaynak taramayöntemi ile elde edilmiş, bu görüşler üzerinde içerik analizi yapılarak bozlak hakkında genel birtanıma ulaşılmaya çalışılmıştır. Ayrıca, alana yönelik çalışmalar yapan Kültür Bakanlığı veTRT kurumundan birer sanatçı ile de ‘görüşme’ yapılarak bozlakların konusu, melodik yapısı,icra ve üslup (ağız) biçimi araştırılmıştır.Bozlak kelimesinin feryat etmek, haykırmak, inlemek ve isyan etmek anlamında kullanıldığı;Bu anlam çerçevesinde bozlakların ölüm, ayrılık, acı, ağıt ve temelinde bir isyan olan toplumsalkonuları kapsadığı; Orta Anadolu ve Çukurova Bölgesi başta olmak üzere yurdun çeşitliyerlerinde görüldüğü; Bozlakların seslendirilmesinde ‘Avşar ağzı’ ve ‘Türkmen ağzı’ olarak ikifarklı ağız kullanıldığı; Bu ağız türlerinin iki farklı makam (ayak) üzerinde işlenmesi nedeniylesadece ‘Kürdi’ dizisi ile ifade edilemeyeceği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler: