Atıf Sayısı
1
Görüntüleme
15
İndirme
2
Halvetîliğin kurucusu Ömer Halvetî’dir. Ancak Halvetîliğin yayılması Pîr-i Sânî Yahyâ-yı Şirvânî ile olmuştur. Şirvânî’nin halifelerinden Pîr Muhammed Erzincânî, Dede Ömer Rûşenî, Molla Ali Halvetî ve Habib Karamânî gibi dervişler Halvetîliği Anadolu’da yaymaya çalışan ilk şeyhlerdir. On beşinci yüzyılda Halvetîliğin girdiği ilk şehirlerden biri Amasya’dır. Pîr İlyâs’ın çaba ve gayretleri sonucunda on beşinci yüzyılda Amasya’da Halvetîlik yayılmaya başlamıştır. Pîr İlyâs’ın kendisi kadar halifesi Ümmî Şeyh Tâhirzâde de Halvetîlik tarihi açısından önemli bir şahsiyettir. Birçok kaynakta ve günümüz çalışmalarında Tâhirzâde’nin Musa b. Tâhir Tokâdî ile aynı kişiler olduğu iddiasına rastlanmaktadır. Ancak Tokâdî, Bayramî-Şemsî bir sûfîdir. Kastamonu’da sancak beyliği yapan İkinci Bayezid’in Şehzade Mahmud’dan doğma torunu Şehzade Orhan’a eserlerini takdim etmiştir. Burada Şehzade Orhan’ın kim olduğu da yeterince açık değildir. Zira Tokâdî’nin yaşadığı yüzyılda (1400-1550 arasında) Orhan isminde üç farklı şehzade vardır. Dolayısıyla Tokâdî eserini hangi şehzadeye takdim etmiştir? Şehzade Orhan ismi de bu noktada problem teşkil etmektedir. Gerek Şehzade Orhan’ın kimliğinin gerekse Tokâdî’nin Tâhirzâde’den farklı kişi olduğunun tespitinde müellifin kendi eserleri çok önemli bilgiler ihtiva etmektedir. Tokâdî, eserlerinde açık ve anlaşılır ifadelerle şeyhinin Kastamonulu Bayramî-Şemsî Şeyh Muhammed Efendi (Acı Çorba) olduğunu zikretmektedir. Şeyh Muhammed’in şeyhi Hamzatü’ş-Şâmî, onun hocası ise Fazlullah b. Akşemseddin’dir. Ulaştığımız bu bilgiler ve diğer kaynakların verdiği bilgiler neticesinde iki sûfînin farklı dönemlerde yaşadıkları ve farklı tarikatlara mensubiyetleri bilgisi ortaya çıkmıştır. Müellifin eserlerini takdim ettiği Şehzade Orhan’ın kimlik bilgisine dair değerlendirme yeni bilgi ve belgeler çerçevesinde yeniden ele alınıp elde edilen bulgular çerçevesinde tartışılarak ilim dünyasına naçizane bir katkı sağlamak amaçlanmıştır.
The founder of Khalwatīyya is Ömer Khalwatī. However, the spread of Khalwatīyya was with Pīr-i Sānī Yahyā-yı Şirvanī. Dervishes such as Pir Muhammed Erzincânī, Dede Ömer Rûşenī, Molla Ali Khalwatiyya and Habib Karamanī, who were among the caliphs of Shirvani, were the first sheikhs who tried to spread the Khalwatīyya in Anatolia. As a result of the efforts and efforts of Amasya Pīr Ilyas, one of the first cities where Khalwatiyye entered in the fifteenth century, Khalwayiyya began to spread in Amasya in the fifteenth century. Ümmī Sheikh Tāhirzāde, the caliph of Pīr İlyas as well as himself, is an important figure in the history of the Khalwatī. In many sources and in today's studies, Tāhirzāde's Musa b. There are allegations that they are the same people as Tāhir Tokādī. However, Tokādī is a Bayramī-Shamsī Sūfī. He presented his works to Shahzadah Orhan, the grandson of Bayezid the Second, who was the sanjak principality in Kastamonu, and was born from Shahzadah Mahmud. Here, it is not clear enough who Shahzadah Orhan is. For, in the century Tokādī lived (between 1400 and 1550), there were three different princes named Orhan. Therefore, to which prince did Tokādī present his work? The answer to his question posed a problem. The author's own works contain very important information in determining both the identity of Shahzadah Orhan and the fact that Tokādī is a different person from Tâhirzâde. In his works, with very clear and understandable expressions, Sheikh Muhammed Efendi (Bitter Soup), whose sheikh was Bayramī-Şemsi from Kastamonu, his sheikh Hamzatü'ş-Şamī and Fazlullah b. He mentions Akşemseddin. As a result of this information we have obtained and the information given by other sources, it has emerged that the two Sūfīs are different people. The purpose of this study is to make a humble contribution to the world of science by determining that Tāhirzāde and Musa bin Tāhir Tokādī are different people and re-evaluating who Shahzadah Orhan is, to whom the muellif presented his works, within the framework of the new information and documents we have reached.
Alan : İlahiyat
Dergi Türü : Ulusal
Makale Detay 
Atıf Yapanlar
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
