Abstract:

Şiddetli topallıkla seyreden contagious ovine digital dermatitis (CODD), koyunların enfeksiyöz karekterli bir ayak hastalığıdır. İlk defa 1997 yılında İngiltere’de bildirilmiştir. CODD’un etiyolopatogenezi henüz açık değildir. Sığırlarda digital dermatitise neden olan treponemaların, CODD etiyolojisinde de rol oynadığı belirtilmektedir. Benzer treponema grupları keçilerin ve geyiklerin (cervus elephus) ayak hastalıklarından da izole edilmiştir. Hastalık keçilerde, klinik ve mikrobiyolojik bulgularının CODD ile benzerliği nedeniyle, contagious caprine digital dermatitis (CCDD) olarak adlandırılmıştır. CODD için en büyük risk faktörünün piyeten olduğu belirtilmektedir. Sindirim kanalı digital dermatitis ilişkili treponemaların potansiyel enfeksiyon rezarvuarıdır. Hastalık şiddetli topallıkla karakterizedir. Başlangıçta yangı koroner bantta başlar ve bunu boynuz tırnağın koryumdan progresif olarak ayrılması izler. Boynuz tırnak ayrılmaları ve koryum nekrozu hastalığın şiddeti ile pareleldir. COOD’un tanısı hastalığın klinik bulguları ve şiddeti doğrultusunda yapılır. Anektodal tedavi denemeleri, lokal ve/veya parenteral olarak verilen diğer antibiyotiklerin de yararlı olabileceğini gösterirken; kanıta dayalı tedavi denemeleri uzun etkili amoksisilinin parenteral yolla verilmesinin CODD için etkili bir tedavi olduğun göstermektedir. Uygun biyogüvenlik ve çiftlik yönetimi protokolleri ve aşıların geliştirilmesini kapsayan sürdürülebilir kontrol stratejilerinin geliştirilebilmesi için daha ileri mikrobiyolojik ve epidemiyolajik çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Bu derlemede CODD’un etiyolojik, epidemiyolojik ve klinik yönleri ile control yaklaşımları hakkında güncel bilgiler değerlendirilmiştir.

Keywords: