Abstract:

Demokratik devletlerde silahlı kuvvetler üzerindeki tasarruflar devlet başkanının başkomutanlık sıfatı kapsamı içerisinde görülmektedir. Hukuki düzenlemeler her ne kadar savaş ilanı yetkisini münhasıran yasama organının kararına bıraksa da silahlı kuvvetlerin çeşitli gerekçelerle yurtdışına gönderilmesi ya da yabancı ülkelere ait silahlı kuvvetlerin yurtta konuşlanmasına ilişkin kararların alınmasında Başkanın önemli bir güce sahip olduğu görülür. Hukuki düzenlemeler yasama organının onayından sonra silahlı kuvvet kullanma kararının Başkan tarafından uygulanması gerektiği konusunda genel bir eğilim göstermektedir. Ancak Başkanın anayasal düzenlemeler ışığında dış ilişkilerin yürütülmesinden sorumlu olması ve başkomutanlık sıfatını haiz olması silahlı kuvvetlerin kullanılmasında başat bir rol üstlenmesini sağlamıştır. Bu noktada silahlı kuvvet kullanma kararının yasama ve yürütme arasında bir yetki çatışmasına dönüşebilecek bir potansiyel taşıdığı görülmektedir. Bu çalışma yasama ve yürütme ilişkilerinde Başkanın siyasi otoritesinin ön plana çıkmasına olanak sağlayan silahlı kuvvet kullanma kararının başkanlık sisteminin iki örneğini teşkil eden ABD ve Türk hukukundaki düzenlemeler ışığında ve uygulamadaki boyutuyla karşılaştırılmasını ele almaktadır.

Keywords: